Het beste van Nederland: Mini-darmpjes in een petrischaaltje
- Nieuws
- Het beste van Nederland: Mini-darmpjes in een petrischaaltje
Moleculair geneticus Hans Clevers ontwikkelde samen met zijn team een nieuwe manier van medicijnen uittesten op menselijke darmen. Met zogenaamde organoïden oftewel mini-orgaantjes, gemaakt en gekweekt uit het weefsel van een patiënt, kun je nagaan hoe de darmen van een individuele patiënt op bepaalde medicijnen zal reageren. Nieuws en Co bezocht Clevers in zijn lab aan het Hubrecht Instituut.
Miniproefkonijntjes van darmweefsel
De taaislijmziekte mag dan wel een vrij zeldzame aandoening zijn, de gevolgen ervan zijn groot. De aandoening is ongeneeslijk, je wordt er niet heel oud mee, en je moet een hele reeks medicijnen slikken in de hoop dat je de ziekte onder controle houdt.
Die medicijnenbehandeling is niet perfect. Niet elk geneesmiddel werkt voor elke patiënt even goed en geneesmiddelen kunnen ook voor een reeks bijwerkingen zorgen. Wetenschappelijk onderzoek naar de werkzaamheid van medicijnen is ook lastig, omdat de ziekte zo zeldzaam is.
In dit soort situaties zijn de mini-darmpjes van Clevers een geschenk uit de hemel. Hoewel ze misschien niet lijken op de darmen die we kennen, zijn ze wel opgekweekt uit darmweefsel. Daarmee wordt het mogelijk om heel snel te oordelen hoe ze op bepaalde medicijnen reageren en welke geneesmiddelen zullen aanslaan. De patiënt zelf hoeft niets te doen.
In het geval van de taaislijmziekte gebruikt kinderlongarts Kors van der Ent ze al. Maar ook bij andere ziektes, zoals kanker of het ontwikkelen van nieuwe medicijnen, hebben wetenschappers de mogelijkheid om de mini-orgaantjes te gebruiken.
Het lijkt vrij onwaarschijnlijk dat organoïden proeven met mensen of dieren altijd kunnen vervangen. Maar ze vormen wel een nuttige, goedkope aanvulling.
Gerelateerd
