'Corona wordt uiteindelijk een snotneusvirus'

Tijd voor een basiscursusje virologie, want om te begrijpen waarom er een avondklok wordt ingevoerd terwijl de cijfers dalen, is meer begrip van die mutaties nodig.

"Wij mensen hebben DNA", zegt Jort Kelder. "En dit virus heeft RNA. Ik las in de krant dat er in december al 3500 mutaties zijn gesignaleerd van dit virus. Welke rol speelt dat RNA?"

Slordig gekopieerd

"Een groot verschil tussen een virus met RNA en een virus met DNA is dat er bij het DNA-virus een betere kopie gemaakt wordt van het virus. Bij een RNA-virus worden er bij het kopiëren veel fouten gemaakt."

Het coronavirus wordt dus in feite slordig gekopieerd tijdens de vermenigvuldiging en daardoor zijn al die kopieën steeds anders. "Alle nazaten van zo’n virus zien er net iets anders uit", zegt De Jong.

Het is puur een kansberekening en toeval of er een keer een mutatie plaatsvindt waardoor er een sterker virus ontstaat. Dat is bij de Britse variant gebeurd.

"Op een gegeven moment ontstond er in Engeland een variant met behoorlijk veel veranderingen. En dat is gek. Eén van die veranderingen zat ook op een belangrijke plek, namelijk op een plek waardoor dat virus net iets beter hecht aan de menselijke cel en net iets makkelijker binnendringt."

Waarschijnlijk is dat virus ontstaan bij iemand met een verstoorde afweer. Omdat er zoveel veranderingen zijn, moet dat virus heel veel tijd gehad hebben om te kunnen veranderen. Als iemands afweer niet goed werkt ruimt het lichaam het virus niet op.

Virus reageert niet op lockdown

"Het is dus niet zo dat er een strategie achter zit", vraagt Jort Kelder. "Het is niet zo dat doordat wij in een lockdown zitten en veel afstand houden er een sterker virus ontstaat?"

"Nee zeker niet. Het is pure willekeur. Een virus leeft niet, het kan niet denken. Dit is evolutie, maar waar dat bij mensen heel langzaam gaat, gaat dat bij dit soort RNA-virussen heel snel", zegt De Jong.

"Hoe reëel is het dat die lockdown wordt verscherpt?", vraagt Jort Kelder.

"Dat is heel reëel", antwoordt De Jong. "Het wordt steeds moeilijker voor iedereen om zich aan de regels te houden om infectie te voorkomen: afstand houden, als je ziek bent blijf je thuis. Die maatregelen zijn belangrijker dan ooit en het loslaten daarvan wordt nu echt gewroken door zo’n besmettelijke variant. Het is winter, de timing kan niet slechter."

"Al die extra maatregelen hebben niet zoveel zin als mensen zich niet aan die basismaatregelen houden. De timing is zo slecht: iedereen is moe, het is winter, er is een besmettelijker variant."

"We leven gelukkig in een tijd met grote technologische mogelijkheden. We kunnen het virus nauwkeurig volgen en we hebben gelukkig vaccins, die vormen de sleutel tot de oplossing. Die pandemie gaat gewoon voorbij. Dit virus zal blijven circuleren, maar uiteindelijk zal het een snotneusvirus worden. Waarbij we jaarlijks een vaccin uitdelen aan de zwakke mensen."

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.