'De Amerikanen roepen het al tijden, maar de Europeanen hebben er nog altijd geen zin in'

Dat Europa afhankelijk is van het Amerikaanse leger is voor de historicus oud nieuws. De huidige situatie in Afghanistan verduidelijkt volgens hem vooral de mondiale verhoudingen. "Europa is minder en minder belangrijk voor de Amerikanen. China, dat wordt het nu."

Met als gevolg dat Europa zijn eigen boontjes moest doppen op militair gebied. "De Amerikanen roepen het al tijden, maar de Europeanen hebben er nog altijd geen zin in."

Een Europees leger

De militaire samenwerking in Europa verloopt moeizaam door nationale belangen, ziet Mak. "De verdeeldheid is zeker een probleem. Het eeuwige Europese probleem."

Ook geld speelt een rol. Wat dan weer raar is volgens de historicus. "Europa geeft heel veel uit aan defensie, als je dat geld optelt zijn die budgetten groter dan Rusland en China samen."

Somber

"Ik ben sceptisch geworden. Dat was ik vroeger niet." Mak mist staatslieden met moed en visie die de problemen van deze tijd aanpakken. "Ik ben pessimistisch omdat ik aan de horizon die figuren nog niet zie."

Leiders zijn volgens hem nodig omdat hij veel woede ziet in de wereld. "Landen buiten Europa worden geweerd terwijl ze wel die belofte kregen. De vraag is hoe die woede zich gaat kanaliseren. Wordt het lokaal geweld of virtueel geweld. Of zal het zich toch uiten in allerlei grote en kleine klassieke oorlogen."