Oud-voorzitter enquêtecommissie: 'Tweede Kamer heeft aanbevelingen bankencrisis laten lopen'

De parlementaire enquêtecommissie die De Wit voorzat, onderzocht van 2009 tot 2012 de oorzaken en gevolgen van de kredietcrisis en deed aanbevelingen om een dergelijke crisis in de toekomst te voorkomen.

"Toen zeiden we: dit nooit meer", refereert De Wit aan de aanbevelingen van destijds. "Maar er is met een paar belangrijke punten veel te weinig gebeurd. De kapitaalbuffers die banken moesten verhogen. Het veiligstellen van spaargeld van burgers. De rol van de Tweede Kamer zelf, die er veel actiever op moest zitten. Ik zie alle drie die punten nu weer terugkomen."

Aanbevelingen van destijds

Zo is de aanbeveling dat de kapitaalbuffers van banken fors verhoogd moesten worden, niet overgenomen, stelt De Wit. "Wij dachten toen aan een percentage boven de tien procent. Ik zie nu dat de buffers zo’n vijf, zes procent zijn. Naar mijn mening is dat veel te laag. Daar zou verandering in moeten komen."

Een andere aanbeveling die niet is overgenomen is het aanbrengen van een duidelijke scheiding tussen spaargeld en risicovolle activiteiten van een bank. Ook die aanbeveling werd door de Tweede Kamer overgenomen. "Nee, dat is niet uitgevoerd", zegt De Wit. "De spaarders worden de dupe na een financiële ramp, dus het is een belangrijk punt om commerciële activiteiten af te splitsen van de gelden die burgers aan een bank toevertrouwen."

Collectief geheugen

Hoe kan het dat er zo weinig is geleerd van de crisis? "In de afgelopen tien jaar zijn er veel wisselingen geweest in de Kamer en daardoor is een heleboel van het collectief geheugen kwijtgeraakt. De Tweede Kamer heeft het op dit dossier op een bepaald moment laten lopen. Er is niet meer echt gekeken naar het financiële stelsel en wat er moet gebeuren om die te versterken. Dat betreur ik buitengewoon."

De Wit doet de Tweede Kamer dan ook een oproep. "Gezien de situatie die nu is ontstaan zie ik voldoende reden om de minister kritisch te ondervragen. Hoe veilig is het stelsel? Hoe staan wij er hier voor? Lopen wij het risico meegesleurd te worden? Destijds constateerden we dat de Kamer buitenspel werd gezet op momenten dat het kritisch werd. Daarom zeg ik nu: Tweede Kamer, ga er veel actiever bovenop zitten en trek tijdig aan de bel."