Festival van onvoltooide composities

Aankomend weekend is het muziek festival ‘(Un)heard’ te vinden in Korzo in Den Haag. Maria-Paula Majoor is eerste violiste van het Matangi Quartet en artistiek leider van het festival. Ze vertelt in NOS Met het Oog op Morgen dat het een uniek thema is. “Je kan gewoon voelen wanneer een stuk niet af is.”

Onvoltooid

Er zijn heel wat stukken van bekend componisten ‘onaf’. Een stuk van Willem Pijper wordt uitgevoerd tijdens het festival. Pijper heeft maar twee delen geschreven, wat tot verwarring leidde. “We weten niet of het afgebroken is, omdat hij is overleden of omdat hij het wel zo prima vond. We weten het gewoon niet.” Soms kan je wel goed horen of een stuk van een componist echt af. Zo kon Majoor dat goed horen bij een stuk van de Russische Aleksandr Borodin. “Je hoort gewoon dat het niet af is. Er moet eigenlijk een vurig iets komen. Er moet iets zijn. Maar dat komt niet.”

Verschillend

Waarom de stukken niet af zijn gemaakt, is lastig te bepalen. “Het enige wat ik me kan bedenken, is dat ze zijn overleden”, vertelt Majoor. Een van de beroemdste voorbeelden van een componist die overleed voordat hij zijn werk af kon maken, is Mozart. “Iemand anders heeft uiteindelijk zijn requiem afgemaakt en nu hebben we het er niet eens meer over.”

Ook zijn er andere redenen waarom de stukken niet af zijn. “We weten van Franz Schubert dat hij zijn stukken afraffelden, omdat hij echt het geld nodig had of dat hij de muziek echt niets vond en het er maar bij liet.”

Afgemaakt

Andere componisten maken dus de stukken van hun collega’s af. Daar gaat het allemaal om creatieve interpretatie, misschien wordt het uiteindelijk heel anders dan de originele maker had bedacht. “Dat is lastig, maar ook wel weer leuk. Elk afgemaakte stuk is dan weer anders.”