Hoeveel fout heb jij? Lees hier de nakijkinstructie van het Groot Dictee der Nederlandse Taal 2024

Nakijkhandleiding bij het Groot Dictee 2024

Een paar algemene punten:

• We rekenen maximaal 2 fouten per woord – ook bij lange of complexe woorden als goudenmedaillewinnaar. Bijvoorbeeld:
  - gouden medaillewinnaar: 1 fout
  - gouden medaille winnaar: 2 fouten
  - goude medaille winnaar: ook 2 fouten (ook al zijn het er eigenlijk 3)
  
• Namen van personen, plaatsen, sportclubs, dierentuinen e.d. tellen in principe niet mee, maar ze moeten wél met een hoofdletter (kleine letter: 1 fout). Feijenoord of Fijennoort in plaats van Feyenoord wordt bijvoorbeeld niet foutgerekend. Een uitzondering vormen namen (en afleidingen daarvan en samenstellingen daarmee) die als ingang – dus echt als apart lemma – in de Woordenlijst of Van Dale zijn opgenomen. In dit dictee: on-Nederlandse, Babylonische, Maasstad, Lage Landen, Olympische Spelen. Hierbij kun je dus meer fouten maken (max. 2).
  
• Streepjes zijn alleen juist als ze verplicht zijn volgens de spellingregels. Eén extra streepje voor de duidelijkheid telt als 1 fout; twee of meer: 2 fouten. Bijvoorbeeld:
  - gouden-medaillewinnaar: 1 fout
  - gouden-medaille-winnaar: 2 fouten
  
• Een woord mag niet worden afgebroken aan het einde van een regel. Als het wel gebeurt, telt dit als 1 fout per keer.
  
• Als iemand een woord helemaal niet heeft opgeschreven: 2 fouten per ontbrekend woord. Is het iets heel korts zonder enig spellingprobleem (een lidwoord, voorzetsel e.d.): 1 fout per ontbrekend woord.
  
• Woorden mogen niet worden afgekort. Gebeurt dat wel: 1 fout per keer.
  
• Leestekens, zoals komma’s en dubbele punten, tellen niet mee in de beoordeling. Maar apostrofs, koppeltekens, accenten en trema’s wél. Bijvoorbeeld: poeet: 1 fout.
  
• Nadruktekens worden niet foutgerekend, mits het juiste teken (accent aigu) wordt gebruikt. Bijvoorbeeld:
  - én de veelgeprezen: 0 fout (juiste teken)
  - èn de veelgeprezen: 1 fout (verkeerde teken)
  - uitzondering: één-twee-drie (1 fout)
  
• Getallen moeten in letters, niet in cijfers: tweehonderdvijfenzeventig, jarenzestigjochie.

De lastige woorden per zin

De lastige woorden zijn vetgedrukt, maar uiteraard moet je ook op andere fouten letten. Let bij het nakijken ook goed op weggelaten woorden.

Titel

Rotterdam

• hoofdletter (andere fouten tellen niet mee; Rotterdam komt 5 keer voor; als iemand het telkens met kleine letter schrijft: in totaal 1 fout)

Zin 1

Zelfs als het wolkeloos is, wordt er nergens in de Lage Landen zozeer aan de wolken gekrabd als in Rotterdam, met nog een prestigieuze toren in wording die na voltooiing naar verluidt tot wel tweehonderdvijfenzeventig meter reikt.

• wolkeloos: geen tussen-n
• wordt: stam + t
• de Lage Landen: twee hoofdletters (de moet klein); Lage landen of lage landen: 1 fout; lagelanden, Lagelanden: 2 fout
• zozeer: één woord
• gekrabd: met een d op het eind
• prestigieuze: met een g, daarna een i; een z voor de slot-e
• toren in wording: drie losse woorden
• voltooiing: twee i’s na elkaar, geen trema
• naar verluidt: twee woorden; verluidt met dt
• tweehonderdvijfenzeventig: één woord; 275 (in cijfers): 2 fout
• reikt: met ei
  

Zin 2

Maar het is niet die on-Nederlandse skyline van bijkans Babylonische proporties waaraan ik stante pede denk als het over de Maasstad gaat.

• on-Nederlandse: met streepje en hoofdletter N; Onnederlandse: 1 fout; on Nederlandse: 1 fout; onnederlandse: 2 fout
• skyline: één woord
• bijkans: één woord
• Babylonische: met hoofdletter; met y in tweede lettergreep
• proporties: met -ties aan het eind, niet -sies
• waaraan: één woord
• stante pede: twee woorden, geen accenten
• Maasstad: hoofdletter, dubbel s

Zin 3

Ook de gracieus dribbelende linksbuiten van Feyenoord, de boksende goudenmedaillewinnaar op de Olympische Spelen, de roemruchte nachtburgemeester annex poëet en de veelgeprezen net vertrokken oud-burgemeester dienen zich niet allereerst aan.

• gracieus: met een c en een i
• gracieus dribbelende: twee woorden
• linksbuiten: één woord
• Feyenoord: hoofdletter (andere fouten niet meerekenen)
• boksende: met ks
• goudenmedaillewinnaar: één woord
• Olympische Spelen: twee hoofdletters; olympische spelen = 1 fout; ook nog andere fouten (olimpische spelen bijvoorbeeld): 2 fout
• roemruchte: één woord, met een m en ch
• nachtburgemeester: één woord, kleine letter, geen r na burge
• annex: met dubbel n en een x
• poëet: trema op eerste e
• veelgeprezen: één woord
• net vertrokken: twee woorden
• oud-burgemeester: met streepje
• allereerst: één woord
  

Zin 4

En het zij mij hopelijk vergeven dat ik Rotterdam ook niet een-twee-drie associeer met een niet-lullen-maar-poetsenmentaliteit, noch met het gedachtegoed van de augustijner kanunnik Erasmus, ook al ben ik het hartstikke eens met diens uitspraak dat wie niet dartelt slechts een korte jeugd beleeft.

• zij: lange ij
• hopelijk: geen tussen-n
• een-twee-drie: twee streepjes, geen accenten op een
  - één-twee-drie: 1 fout
• - een twee drie: 1 fout
• - eentweedrie: 1 fout
  - een, twee, drie: 1 fout
  - één, twee, drie: 2 fout
  - 1-2-3: 1 fout
  - 1, 2, 3: 2 fout
• associeer: dubbel s na de a, ci na de o, geen trema
• niet-lullen-maar-poetsenmentaliteit: drie streepjes; ook goed: ‘niet lullen maar poetsen’-mentaliteit (aanhalingstekens en één streepje)
• noch: met ch
• gedachtegoed: geen tussen-n
• augustijner kanunnik: twee woorden
• augustijner: kleine letter, lange ij
• kanunnik: eerst één n, dan twee n’en
• Erasmus: hoofdletter E (andere fouten niet meerekenen)
• ook al: twee woorden
• hartstikke: met een t, geen d
• dartelt: stam + t
• beleeft: stam + t
  

Zin 5

Nee, wat me direct te binnen schiet is iets anders, omdat ik als blij gestemd jarenzestigjochie uit een Zuidoost-Noord-Brabants dorp met een excentrieke oudoom in zijn middenklassenautootje, de mythische truttenschudder met jarretelaandrijving, mee mocht naar een negentiende-eeuwse dierentuin.

• nee/neen: allebei goed
• direct: met een c
• te binnen schiet: drie losse woorden
• anders: geen apostrof voor of achter de s
• blij gestemd: twee woorden; gestemd met een d
• jarenzestigjochie: één woord; jochie met ch
  - jarenzestig jochie, jaren zestigjochie, jaren-zestigjochie, jarenzestig-jochie: 1 fout
  - jaren 60-jochie: 1 fout
  - alle andere spellingen: 2 fout (bijv. jaren zestig jochie, jaren 60 jochie, jaren-zestig-jochie, jaren-60-jochie)
• Zuidoost-Noord-Brabants: twee streepjes, drie hoofdletters, Zuidoost aan elkaar
• excentrieke: met een x en daarachter een c
• oudoom: één woord
• middenklassenautootje: met een tussen-n na klasse, aan het eind dubbel oo + tje (geen apostrof)
• mythische: met een y en th
• truttenschudder: één woord, met tussen-n
• jarretelaandrijving/jarretelleaandrijving: één woord
• mee mocht: twee woorden
• negentiende-eeuwse: met koppelteken

Zin 6

Als toegewijd Vlaamsereuzenhouder kon ik er kennismaken met exotische dieren en lachte ik me er een kriek toen ik iemand over de imposante rinoceros hoorde zeggen: ‘Kijk die zinksnijder op zijn kneiter!’, een uitspraak die mijn oom nadien elk jaar te berde bracht zodra hij de mijter op het hoofd van Sinterklaas ontwaarde.

• toegewijd: met lange ij en een d
• Vlaamsereuzenhouder: één woord, hoofdletter V
• kennismaken: één woord
• exotische: met een x, een t (zonder h) en met -isch-
• lachte: met één t
• kriek: gewoon met k- en -iek
• imposante: met een s
• rinoceros: kleine letter; geen h na de r, met een c
• Kijk/kijk: zowel met hoofdletter als met kleine letter juist
• zinksnijder/zinksnijer: één woord, lange ij (mag met én zonder d)
• kneiter: met korte ei
• nadien: één woord
• te berde bracht: drie losse woorden
• mijter: met lange ij
• Sinterklaas: met hoofdletter
• ontwaarde: met één d

Zin 7

Blijdorp dus, waar hemelbestormende wolkenkrabbers vlakbij zijn, maar waar je desalniettemin nog altijd vlak bij de natuur bent, werd voor mij synoniem met Rotterdam.

• Blijdorp: hoofdletter B (andere fouten niet meerekenen)
• hemelbestormende: één woord
• wolkenkrabbers: één woord, met tussen-n
• vlakbij: één woord
• desalniettemin: één woord, let op dubbele t
• nog: met een g
• vlak bij de natuur: vlak bij nu in losse woorden
• synoniem: eerst een y en dan ie