Cultuur & Media
NTR

Berend Boudewijn brengt een ode aan de liefde in 'Wie houdt je warm in de winter?'

foto: Berend Boudewijn
  1. Nieuwschevron right
  2. Berend Boudewijn brengt een ode aan de liefde in 'Wie houdt je warm in de winter?'

Half oktober bracht schrijver en regisseur Berend Boudewijn zijn boek Wie houdt je warm in de winter? uit. Een liefdesgeschiedenis en autobiografie ineen: hoe moet je leven met het verlies van je grote liefde? Boudewijn was bijna dertig jaar getrouwd met zangeres, presentatrice en schrijfster Martine Bijl, tot haar overlijden in 2019. In Kunststof vertelt hij hoe hij aan de hand van herinneringen en anekdotes, zijn verslingerdheid aan 'M.' toont.

Berend Boudewijn, schrijver en regisseur - Kunststof

Grote wederzijdse tevredenheid

Berend Boudewijn regisseerde gedurende zijn carrière tientallen cabaret- en theatervoorstellingen. Tijdens één van die voorstellingen ontmoette hij Martine Bijl. "Ze maakte vier avondvullende theaterprogramma's, die ik regisseerde. Eigenlijk is het pas bij de vierde aangeraakt. Wij dachten allebei van elkaar: die is niet beschikbaar. Toch is het ervan gekomen en zijn we uiteindelijk een kleine dertig jaar bij elkaar geweest. Tot grote tevredenheid. Wederzijds."

M. en meneertje

In Wie houdt je warm in de winter noemt Boudewijn Martine nooit bij haar naam. Het gaat over 'M.' "Dat is een literaire vorm die ik gekozen heb, die naar mijn gevoel ook wel effectief is. Als ik had gezegd dat het 'die specifieke vrouw' is, als ik haar naam had gebruikt, had ik het waarschijnlijk niet kunnen schrijven. Dat was te dichtbij geweest."

En dus schrijft hij over 'M.'. Boudewijn zelf herkennen we in 'meneertje'. Meneertje zit in zijn grote huis vol beeldjes, schelpjes en tekeningen. Spullen van zijn overleden vrouw, die hij eigenlijk zou moeten opruimen. Vindt hij zelf. Maar waarom eigenlijk? Het is ook wel plezierig om tussen herinneringen te wonen. "Ja, dat is absoluut waar. Veel mensen komen alleen te staan. Daar ben ik absoluut niet uniek in. Sommigen van hen vinden het onverdraaglijk dat er nog kleding, of wat dan ook, van de overledene is. Zij willen daar niet mee geconfronteerd worden. Ik wil daar juist ontzettend graag mee geconfronteerd worden."

Oorspronkelijke dame

Niet alleen M. speelt een rol in Boudewijns boek. Ook zijn moeder – een oorspronkelijke, moedige, en grappige dame – komt erin voor. Na haar scheiding stond ze er alleen voor met twee zonen en drie Joodse onderduikers tijdens de Tweede Wereldoorlog. "Na de oorlog verhuurde ze een kamer aan een homoseksueel stel. Dat was toen – en soms nog steeds wel helaas – een taboe. Zij biechtten hun relatie op en dachten dat ze de kamer niet zouden krijgen. Toen vroeg mijn moeder: 'Houden jullie echt van elkaar?' 'Ja mevrouw', zeiden ze. Ze kregen de kamer. Dat is een instelling. Een mentaliteit die ik prijzenswaardig vind."

Zondagochtend

Wie houdt je warm in de winter bestaat uit anekdotes, opgebouwd uit herinneringen. "Maar dat geheugen is – zoals alle geheugens – onbetrouwbaar. Dat schotelt je soms dingen voor waar je geen trek in hebt. De inhoud van je schedel, wat daar gebeurt… die stuurhut, wat daar bedisseld wordt. Dat is eigenlijk het wezenlijke van het boek."

Met alledaagse kleinigheden en rare details toon je het best de grootsheid van iets, vertelt Boudewijn. "Zondagochtend. Ze had een klok opgehangen, die maar eens in de week opgewonden moest worden. Dat deed ze dan altijd. We kookten eitjes, aten een toastje, draaiden altijd dezelfde muziek. En dan zaten we enorm lang zwijgend ons eitje te lepelen en de zaterdagkranten door te nemen. We luisterden naar Mozart. 'Oh Mozie', riep ze dan altijd tevreden. Maar zachtjes hoor."

Kunststof

Het cultuur- en mediaprogramma van NTR van maandag tot en met donderdag te horen tussen 19:00 en 20:00 uur op NPO Radio 1 of op elk moment terug te luisteren als podcast. Volg Kunststof op Twitter, Facebook en Instagram.

Ster advertentie
Ster advertentie