De missie van jazzmusicus Jasper Staps: Nederlandse bigbandmuziek bewaren voor de eeuwigheid

Motherfucker op zijn instrument

Collega-musicus Rembrandt Frerich noemt Staps een motherfucker op zijn instrument. Een van zijn kwaliteiten is dat hij kan fluisteren op zijn instrument. Staps: "Met een stem is dat ook zo; niets zo fijn dan om een stapje terug te doen. Een klein beetje inhouden is beter dan over je grens te gaan. Vanuit een zachter niveau beginnen met spelen en dan zien wat er gebeurt. Maar er zijn er niet veel die dat doen.

Er is misschien iets meer zelfdiscipline voor nodig. Het is alsof je in een speeltuin bent en je inhoudt om niet meteen als een dolle de glijbaan af te gaan. Muziek maken is communiceren met elkaar en als je zelf een grote mond hebt, wordt de stem van de ander kleiner.

Ik vind het belangrijk voor het orkest dat we muziek uit de afgelopen 100 jaar weer live willen laten horen. Bij een big band van 18 man met 13 blazers komt er fysieke energie je kant op geknald. Door trillingen van muziek verandert de moleculaire structuur van de ruimte en dat met grof geweld. Bij een speciaal concert met werk van Buddy Rich zaten mensen echt in hun stoel gedrukt door de live ervaring. Buddy Rich was pas een motherfucker, dat was een spijkerharde bandleider. Dat ben ik niet, maar ik weet heel goed wat ik wil met het orkest."

Van amusementsorkest naar jazz big band van internationale kwaliteit

De Skymasters hebben 50 jaar bestaan; een radio amusementsorkest net na de oorlog opgericht. "Ze hadden te veel kwaliteiten om alleen dat amusementsorkest te zijn", aldus Staps. "Het waren wereldwijd topmuzikanten als Ferdinand Povel, Bart van Lier, Kees Kraneburg en Ack van Rooijen. Op een gegeven moment kreeg het orkest een veel internationaler karakter en werd die kwaliteit ook gezien. Mede dankzij componist en arrangeur Rob Pronk die bijvoorbeeld al 1500 composities schreef.

Ik heb ze zelf nooit live horen spelen omdat ik daar te jong voor ben. Ik denk dat als je nog 20 jaar wacht met het in kaart brengen van dat muziekarchief dat echt niemand meer weet dat het er is. Als musicus wil ik het ook vastleggen, het doet me pijn aan mijn hart dat dat nooit is gebeurd."

Laatste solo van Ack van Rooijen

Op de cd Remembering The Skymasters is trompettist Ack van Rooijen te horen met zijn laatste opname. Op 17 november jl. overleed hij op 91-jarige leeftijd. "We hebben de cd in twee dagen opgenomen en hij soleert op een van de nummers. Hij hoorde de muziek al spelen toen hij aankwam bij de studio en zei: 'Het is net alsof ik mijn oude leven weer binnenloop.'

Voor hem was het Music First: je communiceert met je instrument. Van hem leerde ik dat je niet naar jezelf moet luisteren als je speelt . Wat in de dagelijkse communicatie ook vaak fout gaat. Dat mensen naar zichzelf luisteren in plaats van naar de vraag die gesteld wordt. Het gaat niet om jouw boterham die je op tafel legt, je moet kunnen reageren op wat je hoort."