Robby Müller: de cameraman die ongezien wilde blijven (wat niet lukte)
- Nieuws
- Robby Müller: de cameraman die ongezien wilde blijven (wat niet lukte)
[VPRO] “Ik wil een reflectie op de rode telefoon. Het is te donker; door de reflectie kun je de telefoon in ieder geval zien,” zegt de Nederlandse cameraman Robby Müller (1940) vastberaden. Hij staat op een filmset: wijdvallende spijkerjas, staartje, vriendelijke stem. Als een privé-detective onderzoekt hij iedere hoek van de kamer; hij kijkt hoe het licht valt en denkt na over het kleurgebruik. Het fragment komt van een Kodak Cinematography Masterclas waarin verschillende directors of photography te maken kregen met precies dezelfde set.
Wim Wenders, Jim Jarmusch, Steve McQueen en Lars von Trier zijn filmregisseurs die met hem samenwerkten. De ‘Vermeer van de filmwereld’ wordt hij ook wel genoemd. Robby Müller vertelt in hetzelfde fragment dat hij als cameraman altijd op zoek was naar films die iets over het leven zeggen en die ook zijn leven konden verrijken. “Mijn droom is om zo ongezien te blijven met mijn fotografie dat ik mensen in een droom wil kunnen laten opgaan.” Dat lukte hem niet. Zijn camerawerk was zo opvallend dat regisseurs hem volledig zijn gang lieten gaan.
Breaking the Waves, Summer in the City, Paris Texas, Dancer in the Dark, Down by Law. Het is maar een kleine greep uit de films waar Müller cameraman voor was. 76 jaar is Müller inmiddels. Filmmuseum EYE wijdt dit jaar de zomertentoonstelling aan het werk van de Nederlander. In de tentoonstelling vertellen regisseurs met wie Müller werkte, wat Müller precies zo uniek maakt.
Op zoek naar het onverwachte
Het is bijzonder om te zien hoe Jim Jarmusch, bijna emotioneel, vertelt over zijn samenwerking met Müller. Hij vertelt hoe Robby Müller hem leerde dat het geen zin heeft om alles van tevoren vast te leggen en te plannen: “Think on your feet”, was wat Jarmusch van Müller meekreeg. Je laten verrassen door het moment, de val van het licht op een bepaald moment en niet krampachtig vasthouden aan gemaakte plannen.
Zo gingen Jarmusch en Müller voor de film Dead Man op zoek naar een mooi en dramatisch landschap. Zodra ze dat hadden gevonden, draaide Müller zich om en zei hij: ‘dit landschap hebben we al zo vaak gezien, laten we filmen wat er aan de andere kant te zien; een klein boompje en een steen’.
Opvallend camerawerk
Voor VPRO’s radioprogramma Nooit Meer Slapen ging verslaggever Mathijs Deen op zoek naar het bijzondere in het camerawerk van Müller. Hij vroeg de cameraman Jacko van ‘t Hof, onder meer van het televisieprogramma ‘Onze man in Teheran’, om dit te benoemen. Müller vindt dat het camerawerk zo mooi moet zijn dat de kijker geen enkel moment denkt: ‘wat een mooi camerawerk’. Dat vind ik niet helemaal waar hoor, stelt Van ‘t Hof: “Zeker niet bij Paris Texas. Wat je daar aan kleuren en kaders ziet, dat is opvallend camerawerk.” Hij gaat verder: “In Paris Texas maakt Müller de kaders die ik ook te gek vind. De lijnen staan recht, de diepte klopt, alles klopt.”
Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.
De tentoonstelling 'Master of Light- Robby Müller' is nog tot 4 september te zien.
Gerelateerd
