De muziek is allang geen machowereld meer
- Nieuws
- De muziek is allang geen machowereld meer
Kettingen, jurken, ringen en glitter: de tijd dat de grote popsterren zich zo mannelijk en macho mogelijk kleden en presenteren, is voorbij. In Vroeg! schoof onderzoeker en schrijver Münise Yavuz aan om deze verschuiving te duiden. Want hoe nieuw is dit eigenlijk?
05-01 "Man, I Feel Like A Woman" Hoe de muziekwereld steeds vrouwelijker wordt - Vroeg!
Little Richard en Prince als Pioniers
Grote artiesten als David Bowie en Prince staan erom bekend zich extravagant en een vleugje feminien (vrouwelijk) te presenteren. Maar ook voor die tijd rekten artiesten de gendernormen op. "Dat begon al bij Little Richard. Hij droeg make-up en vrouwenkleding. Vanaf het begin was het duidelijk dat hij niet in een hokje te plaatsen was. Dat deed hij al in de jaren 50, een tijd waarin dit niet altijd positief ontvangen werd", geeft Yavuz als voorbeeld. Maar ook later, voor Prince in de jaren 80, was het podium niet altijd een warm bad wanneer hij feminien gekleed optrad: "Hij kreeg scheldwoorden en flesjes naar hem gegooid. Wij zien hem nu als icoon, maar dat is niet altijd zo geweest."
Veertig jaar verder zijn er nieuwe pop-idolen opgestaan. Yavuz vergelijkt Harry Styles qua populariteit met David Bowie in zijn hoogtijdagen. Toch ziet ze wel een verschil tussen beide artiesten: "David Bowie was als act heel avant garde. Zijn hele voorkomen én muziek draaiden er om niet volgens de norm te zijn. Nu zien we dat ook de meer mainstream popmuzikanten meer afwijken van de norm."
Mannelijkheid
"Muziek is heel erg lang gericht geweest op de vrouwelijke fan", schetst Yavuz, "ook bij de voorgangers van Styles." Als voorbeeld geeft ze Justin Timberlake, die rond de eeuwwisseling populair was en net zoals Styles eerst in een boyband actief was. "Het verschil is de manier waarop de waardering van de vrouwelijke fan wordt gezocht. Timberlake liet vroeger zijn mannelijkheid zien door op te scheppen over de maagdelijkheid van Britney Spears (destijds zijn vriendin, red.). Een ander voorbeeld is het tonen van de borst van Janet Jackson, waar zij veel gedoe over kreeg, en hij niet. Waar de popmuzikant eerder wegkwam met bepaald gedrag, zien we dat er nu een ander soort mannelijkheid heerst."
Maatschappij
Bepaalt de maatschappij de muziek, of zijn de muzikanten de voortrekkers van de maatschappelijke bewegingen? Yavuz denkt dat we de keuzes van muzikanten niet te groot moeten maken: "het gedrag van muzikanten laat zeker zien waar we staan in de maatschappij. Maar de beweging zelf komt nog altijd van de activisten en mensen die zich organiseren om maatschappelijke verandering voor elkaar te krijgen."
Vroeg!
Elke werkdag tussen 05.00 en 06.00 uur start BNNVARA de dag met Vroeg! In dit NPO Radio 1-programma verdiept Stephan Komduur zich in de belangrijkste nieuwsonderwerpen van de dag.