20 jaar na Bart de Graaff: 'Brutaal, maar had altijd een duwtje in de rug nodig'

Bart de Graaff zette met zijn omroep BNN het Nederlands omroepbestel op zijn kop. Brutaal, provocerend en voor jongeren: de kleine man leek overal mee weg te komen en zat vol energie. Tenminste, dat gebeurde voor de camera. De zus van De Graaff, Timmer en Ros kennen de programmamaker ook op een andere manier.

Duwen

"Als je Bart een podium gaf, dan pakte hij het ook. Dat was in zijn kindertijd al", zegt De Graaff. "Maar op het moment dat het rode (opname) lampje uit ging, zag je een hele andere man", vult Ros aan. Achter de schermen zagen ze wie hij echt was. Ros omschrijft De Graaff dan als 'een zielig hoopje mens die met een pillendoos door het leven moest'. "Bart moest zichzelf aanzetten, en daar had hij onze steun voor nodig", aldus Ros. "We hebben hem ook regelmatig moeten 'duwen' om iets te doen", vertelt De Graaff.

Brutaal en sympathiek

Het beeld dat velen van BNN hebben is de bijdehante omroep die voortkwam uit het brutale mannetje dat lef had, alles durfde en overal mee wegkwam. De Graaff beaamt ook dat hij lef had, maar soms een extra duwtje in de rug nodig had. Zo moesten ze hem voor de serie 'Waar kan ik je 's nachts voor wakker maken?' echt aansporen om bij sommige mensen aan te bellen. Ook de welbekende scène waar Bart een baksteen door de ruit van een tankstation gooit, is van tevoren goed doorgesproken. Zelfs de toenmalig jurist van Veronica werd nog gebeld met de vraag wat ze moesten doen als hij zou worden opgepakt.

Dat hij overal mee wegkwam heeft ook te maken met zijn gunfactor. Volgens De Graaff zagen veel mensen hem als het kleine, aardige broertje waar je alles van kon hebben. "Veel mensen vonden hem sympathiek en verwachtte van hem geen kwaad", aldus De Graaff. Een typisch voorbeeld hiervan is toen Bart Patty Brard in haar borst kneep nadat hij vroeg hoe siliconen aanvoelde. "Toendertijd zou je hier ook al niet makkelijk mee wegkomen", zegt De Graaff, "maar Bart wel."

Weinig tijd

Naast zijn brutaliteit en veelzijdigheid heeft hij ook veel aan zijn succes te danken aan het feit dat hij wist dat hij met zijn ziekte niet lang de tijd had, herinnert Timmer zich. "Hij wilde in de tijd die hij had veel achterlaten, en dat is gelukt: met al zijn talent, veelzijdigheid en zijn andere manier van denken." Die andere manier van denken is volgens Timmer terug te zien tijdens de oprichting van BNN. "Bij BNN bestond geen nee, alleen ja. Zo konden wij groot denken."

Serieus

Bart maakte bij BNN niet alleen maar humoristische scènes, maar ook serieuze items. Timmer herinnert zich de documentaire die Bart maakte over het conflict in Noord-Ierland. "Destijds wilden we met BNN het bestel binnenkomen en niet alleen om gein te maken. Dat was natuurlijk ook belangrijk, maar we wilden ook aan jongeren en een breed publiek grote vraagstukken, problemen of ontwikkelingen onder de aandacht te brengen." Volgens Timmer laat dit de veelzijdigheid van Bart zien: "Je kon hem stenen door ruiten laten gooien maar ook dit soort verhalen laten vertellen waarbij je echt zag dat het hem raakte."