Oekraïense concertpianiste verloor haar neef, maar is tegen boycot Russische muziek

'Rechtstreeks naar je hart'

"Folklore uit Oekraïne was voor mij de grootste inspiratiebron om later muziek diep te omarmen." Het lied 'Oj, tam na gori' emotioneert Chevtchouk. "Het brengt mij terug naar het huis van mijn oma en mijn tantes. ’s Avonds na het eten, wanneer mijn familie na het werk op de velden van de collectieve boerderij thuiskwam, was de dag ontzettend zwaar voor ze geweest." De liederen die ze samen zongen aan de keukentafel na het eten gaven hen steun. “Via muziek omarmden zij elkaar, konden ze hun ziel verlichten.” De puurheid van de emoties in de zang raakten haar toen al. "Daar hoef je niet voor aan het conservatorium afgestudeerd te zijn om dat te voelen, het gaat rechtstreeks naar je hart."

Onmenselijke stress

Met het folkloristisch lied ‘Bloemdistel, bloemdistel’ wil de pianist ons de schoonheid van de Oekraïense cultuur meegeven. Het lied vertelt over de liefde tussen twee duiven. "Het mannetje wordt doodgeschoten en vrouwtje blijft alleen. Niks kan haar troost geven, ze wil haar man terug." Ook ten tijde van oorlog put haar familie kracht uit deze traditionele muziek. "Ik weet dat ze onmenselijke angst en stress ervaren, maar niemand kan hun stem afnemen. Ik weet dat zij blijven zingen dat om elkaar te steunen." Ze maakt zich zorgen over hoe de oorlog de culturele erfenis van het land bedreigt. "Ik weet dat het de intentie van de Russische regering is om juist deze prachtige cultuur te vernietigen."

Toevlucht in Nederland

Vlak na het begin van de 'grote' oorlog organiseert het concertgebouw een benefietconcert. "Mijn neef Max werd op de tweede dag gelijk doodgeschoten. Dit lied werd die avond aan hem opgedragen. Dat was voor mij een heel emotioneel moment."

Zijn gezin vangt ze nu op in Nederland. Samen met andere Oekraïense familieleden. Ook familie die in Rusland woont, het land waar ze zelf ook lang verbleef, kan bij haar terecht. "Mijn nichtje is Oekraïens maar heeft een Russisch paspoort. Ook voor haar is het niet veilig. Haar moeder, mijn zusje, smeekte me er voor te zorgen dat haar kind nooit meer thuiskomt."

Geen boycot

Toch pleit ze ervoor Russische muziek niet te boycotten. Op 'Klassiek op het Amstelveld', het openluchtfestival dat zij organiseert , zullen dan ook zowel Oekraïense als Russische componisten te horen zijn. De Oekraïense pianiste Anna Fedorova zal muziek spelen van de Russische componist Rachmaninov. Chevtchouk gelooft dat het mensen kan samenbrengen. "Met muziek kun je in confrontatie met je ziel komen. Ik wil met muziek toch proberen elkaar ergens te vinden, niet méér haatzaaien. Ik ben overtuigd dat als Rachmaninov nog zou leven hij zich diep zou schamen voor het regime."