Israëlische bevolking in spanning na dreiging Iran: 'Nog niet eerder gehad'

"Er is enorm veel speculatie en geruchten", zegt Midden-Oosten correspondent Daisy Mohr in Nieuws en Co. "Hoe zal Iran gaan reageren? Wordt het een directe aanval? Wordt het uitbesteed aan hun proxies in de regio? Dan denk je aan groepen als Hezbollah in Libanon of de Houthi's in Noord-Jemen. Zullen ze voor een aanslag gaan op een Israëlische ambassade? Er wordt gesproken over een mogelijke cyberaanval. Die spanning loopt in ieder geval echt al dagen steeds verder op."

De gespannen situatie komt door de aanval op de Iraanse ambassade in Syrië van bijna twee weken geleden. "Dat was een grote aanval op klaarlichte dag, middenin een drukke straat in het centrum van Damaskus", vertelt Mohr. "Iran houdt Israël verantwoordelijk voor deze aanval. Er zijn ook kopstukken van de Iraanse revolutionaire garde omgekomen die dag. En Teheran heeft toen gezworen terug te slaan, maar de grote vraag is nu dus hoe, waar en wanneer."

Iraanse doelen

Het is niet de eerste keer dat Israël aanvallen uitvoert op Iraanse doelen. "Dit gebeurt al langer", aldus Mohr. "Er zijn zeer regelmatig aanvallen op pro-Iraanse doelen in Syrië. Maar wat we zien is dat de rode lijnen van wat wel en niet kan lijken te verschuiven. Dit was dan ook echt anders. Het was een ambassadegebouw, dus diplomatieke grond, en die belangrijke leider van de revolutionaire garde werd geliquideerd. Zoiets kan eigenlijk nauwelijks onbeantwoord blijven."

"De Israëlische samenleving zit nu echt in grote spanning", weet Bart Wallet, hoogleraar Joodse studies aan de Universiteit van Amsterdam. "Het is echt full alert in de samenleving. Je leest dat mensen bezig zijn om zich klaar te maken om de schuilkelders in te gaan. Ze zijn ontzettend bang dat er een aanval met raketten en drones zal komen. Als dat echt het geval is, dan zal de Israëlische bevolking massaal de schuilkelders induiken."

Gewaarschuwd

Daarmee wordt de dreiging serieus genomen, ziet Wallet. "En dat komt ook wel doordat Iran dé grote vijand is in de regio voor Israëli's. Daar is eigenlijk de afgelopen jaren voortdurend voor gewaarschuwd. Dus iedereen is eigenlijk ontzettend bang voor die escalatie met Iran. Zo dichtbij als het nu is, een grotere escalatie met Iran, hebben we nog niet eerder gehad. Dus dan snap je ook wel waarom mensen hier nu zo ongelooflijk bezorgd over zijn."

De aanval van Israël op de Iraanse ambassade zal als buitenkansje zijn gezien, denkt Wallet. "Omdat op dat moment twee belangrijke leiders van een afdeling van de Iraanse revolutionaire garde, die specifiek gericht is op het ondersteunen van Hamas, de islamitische jihad en van Hezbollah, aanwezig waren. Israël ziet Iran ook als medeschuldig voor 7 oktober, dus dit past eigenlijk in hun filosofie dat iedereen die een rol bij 7 oktober heeft gespeeld, daarvoor moet boeten."