Voorbereiden op bergwandeling: 'Het weer kan zó omslaan'

Afgelopen weekend ging het mis in Noorwegen, bij een wandeltocht verongelukte een Nederlandse man. "Wat er exact is gebeurd, weten we nog niet", vertelt Baks in NOS Met het Oog op Morgen. "De man was op weg naar een gletsjer met zijn vrouw. Die laatste zou omgekeerd zijn en de man zou ergens ten val zijn gekomen. Daarbij is hij aan zijn hoofd gewond geraakt en dat is hem fataal geworden."

Weersomslag in de bergen

De man zou in korte broek en T-shirt hebben gewandeld. "We weten niet of hij andere kleren bij had, maar dat is wel echt essentieel", benadrukt Baks. Dat heeft alles te maken met de weersomslag in de bergen. "Het weer kan opeens heel plotseling omslaan. Als je daar onvoldoende rekening mee houdt, kan dat tot vervelende situaties leiden."

En daarbij: "Als je valt en je raakt bewusteloos, gaat de kou ook een rol spelen..." Daarnaast is er ook in de bergen steeds extremer weer, wat ook weer extreme gevolgen heeft. "Door de extreme regenval komen zaken los, die naar beneden vallen." Vorige week overleed een Nederlander in Frankrijk, nadat hij was geraakt door vallend gesteente.

Afdaling

Volgens Baks komen dergelijken ongelukken bij bergwandelaars maar 'enkele keren per jaar' voor. "Het aantal ernstige of dodelijke ongelukken daalt al jaren en is echt op één hand te tellen. Dat heeft te maken met het feit dat we tegenwoordig veel meer informatie tot onze beschikking hebben: iedereen heeft wel een telefoon met navigatie en de laatste weerupdates. Wel zien we dat we door corona het wandelen of hiken echt ontdekt hebben. Mensen die in Nederland wandelen, zijn dat ook in de Alpen gaan doen. Daar zie je dat men ongewild onderschat wat je aan voorbereidingen moet treffen om een mooie en leuke wandeling te maken. Mensen raken in de problemen: ze gaan de bergen in en kunnen niet meer terug, bijvoorbeeld."

"Naar boven lopen is veel makkelijker dan de afdaling", weet Baks. "Mensen weten de weg terug niet meer of kijken naar beneden en denken: oeps, moet ik hier nog naar beneden?! Het is geen hogere wiskunde, maar het is van belang om tochten te zoeken die bij je niveau horen. Als je ervaren bent, maak je andere tochten dan een beginner."

Voorbereiding

In de Italiaanse Alpen raakten zaterdagavond drie Nederlanders in de problemen. Zondag konden ze met een helikopter worden bevrijd en naar het ziekenhuis worden gebracht. "Zij hebben alles gedaan wat je moet doen als je door noodweer wordt overvallen: de hulpdiensten bellen. Zij konden toen niet uitgevlogen worden en moesten daarom noodgedwongen daar overnachten. De volgende dag konden ze wel uitgevlogen worden." Het trio was volgens Baks bezig met een 'serieuze beklimming' en onderweg naar een bivakhut.

Wat bij zo'n 'serieuze beklimming' volgens de voorzitter heel belangrijk is, is de voorbereiding. "Een bergwandeling is veel inspannender dan een rondje Veluwe: het vraagt meer techniek, meer kracht. Je moet zorgen dat je in een goede conditie bent, voldoende eten en water bij je hebt en niet op het heetst van de dag gaat lopen. En het belangrijkste: de planning. Informeer je goed wat voor tocht het is en het informatie over de route bij." Hij denkt even na. "En nóg belangrijker, al is het 30+ graden, neem een regenjas -en broek mee. Het kan opeens heel hard gaan regenen en dat gaat gepaard met een enorme afkoeling van de temperatuur."