Zelensky roept VN op om stem- en vetorecht van Rusland af te nemen

"Het afnemen van het vetorecht is vrijwel onmogelijk", vertelt VS-correspondent Marieke de Vries in het NOS Radio 1 Journaal. "Daarover moet gestemd worden en dan kan er ook een veto uitgesproken worden. Bovendien stellen critici dat Amerika ook het vetorecht ontnomen had moeten worden na de inval in Irak. Die inval en aanval die later onder valse voorwendselen bleek te zijn."

Nadenken

"Zelensky’s opmerkingen hebben wel aangezet tot nadenken. Ook toen hij zich hardop in zijn speech afvroeg waarom Rusland een permanent lid is van de Veiligheidsraad", zegt De Vries. "Waarom Rusland wel en andere landen niet? Wat maakt Rusland dan zo bijzonder dat het bijna onschendbaar is? En moet dat zo blijven?” Het zette de verschillende delegaties aan het denken. “Dat heeft zeker stof tot nadenken en discussie gegeven. Dat was zeker al wel te merken na de speech in de wandelgangen."

Voorwaarden voor vrede

Zelensky benadrukte ook zijn verlangen naar vrede, onder een aantal voorwaarden. "De belangrijkste is dat Rusland bestraft moet worden voor de moorden, martelingen en vernederingen die nu plaatsvinden in Oekraïne. Dat stelt Zelensky als voorwaarde om Rusland te laten boeten."

Zijn woorden hadden ook een andere betekenis. "Maar het is ook zeker een signaal naar andere potentiële agressors, zodat ook andere grote landen geen soevereine buurlanden binnenvallen. Daarom riep Zelensky ook op voor het installeren van een speciaal internationaal tribunaal om Rusland te bestraffen na deze oorlog voor de oorlogsmisdaden die ze nu begaan in Oekraïne."

Ontvangst

De speech van Zelensky werd ontvangen met een staande ovatie, maar niet van iedereen. "Dit keer zag je ook wel duidelijk op de beelden, die vanuit de grote vergaderzaal kwamen, de verdeeldheid die toch ook wel leeft onder de leden. Een groot deel van de leden stond natuurlijk meteen op om te klappen, want 141 VN-leden staan achter Oekraïne. Maar Rusland bleef zitten, je zag ook in de hoek van de Russische Federatie behoorlijk wat andere mensen ook niet opstaan. Ook een aantal Afrikaanse landen bleef zitten, Namibië bijvoorbeeld. Cuba bleef ook zitten. Het was zeker geen unanieme lof van de internationale gemeenschap."

Oorlog overheerst

De VN-vergadering begon op 13 september, het gros van de vergaderingen gaat over de oorlog in Oekraïne. "Zeker na de aankondiging van de referenda en de gedeeltelijke mobilisatie gisteren, die hier in de VN overduidelijk als een escalatie worden gezien. Maar het gaat veel en vaak over Oekraïne, terwijl er nog zoveel hele andere belangrijke zaken besproken moeten worden. Zoals de aanpak van klimaatverandering, de inflatie, energie, voedselcrisis."

"Maar toch overheerst Oekraïne deze hele week de gesprekken en is het enige wat als positief wordt ervaren dat de coalitie van bondgenoten zijn rug recht houdt, met 1 mond spreekt en zeggen: dat Ruslands acties afgekeurd moeten worden en dat ze terugduwen door te stellen dat dreigen met kernwapens roekeloos is en er hard zal worden teruggeslagen als het niet bij bluf blijft."