Politicoloog over Forum: 'Een dilemma voor elke populistische rechts-radicale partij'

"Dit is een dilemma waar elke populistische rechts-radicale partij mee worstelt", zei politicoloog Sarah de Lange in Nieuws en Co. De Lange is werkzaam aan de Universiteit van Amsterdam en onderzoekt populistische partijen. "We zien in heel West-Europa dat binnen die partijen twee stromingen ontstaan. Een meer gematigde stroming en meer radicale stroming."

Een meerderheid van het partijbestuur van Forum ziet oprichter Therry Baudet graag vertrekken. Nadat hij aan het begin van de week zich terugtrok uit de partij maar gisteren terugkrabbelde, was het bestuur van de partij klaar met Baudet. Gisteren overwoog het bestuur een royement.

Leden nu aan zet

Toch gloort er nog hoop voor Baudet binnen de partij. Het bestuur wil nu de leden het laatste woord geven over zijn lidmaatschap. Hij moet zich per direct helemaal terugtrekken uit het bestuur van Forum voor Democratie en niets meer zeggen in de media. Pas dan zijn andere bestuursleden bereid een Algemene Ledenvergadering te organiseren waarin de leden zich mogen uitspreken over het lidmaatschap van Baudet.

Op de ledenvergadering moet er ook een volledig nieuw partijbestuur worden benoemd. De huidige bestuursleden, dus ook Thierry Baudet, mogen zich niet kandideren.

Baudet heeft nog niet op dit voorstel van het bestuur gereageerd. Vanochtend stelde hij nog een 'boedelscheiding' voor. Maar op dat voorstel reageerde het bestuur dan weer niet.

Dilemma

De Lange beschrijft dat in Europa veel partijen binnen deze stroming te maken hebben met ruzies. "Het conflict komt pas echt tot wasdom als het slecht gaat met de partij in de peilingen", iets wat bij Forum ook het geval is. "Dan komt de vraag over de koers vaak op tafel liggen."

Meestal leidt een dergelijke strijd tot een splitsing. "De radicale vleugel houdt vaak de controle over de bestaande partij", zegt De Lange. De gematigde vleugel splitst zich vaak af, maar meestal zonder succes. "Ook op de lange termijn is het de radicale beweging die het meeste electorale succes haalt."

Een splitsing lijkt nu ook bij Forum te gaan gebeuren. "In die zin past Forum helemaal binnen de partijfamilie", is de conclusie van De Lange.

Jongerenbeweging

De strijd bij Forum begon na ophef in de jongerenbeweging. In appjes werden rechts-radicale en antisemitische uitspraken gedaan door een aantal leden.

"We zien bij deze partijen dat de jongerenbewegingen vaak radicaler zijn dan de moederpartij. En we hebben dus ook al gezien dat een aantal rechts-populistische partijen heeft geprobeerd te tackelen." De Zwedendemocraten hebben bijvoorbeeld hun jongerenpartij opgeheven.

Antisemitisme

In de brief van senator Pouw-Verweij schreef ze over vorige week vrijdag, toen er een diner was met de top 10 van de nieuwe kandidatenlijst. Ze beschreef antisemitische uitspraken van Baudet. Ze stelt dat Baudet aan het radicaliseren is.

De Lange ziet dat anders. Ze zegt dat de uitspraken van Baudet al vaker antisemitisch en racistisch waren. "Het enige nieuwe dat ik zie, is dat hij de afgelopen maanden samenzweringstheorieën over de coronapandemie heeft omarmt."

De reden dat Pouw-Verweij nu aan de bel trekt is volgens De Lange dan strategisch. "Ze hebben gewacht totdat het opportuun was om dit conflict uit te vechten."

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.