Waarom slaappillen niet de oplossing zijn: 'Erg ongezond, slaaptherapie is beter alternatief'

'Anti-waakmedicatie'

"Slaappillen geven een vals gevoel van slaap, waarbij mensen denken dat ze slapen. Ik noem het daarom ook wel anti-waakmedicatie", begint Van de Laar. "In werkelijkheid missen gebruikers belangrijke slaapfasen, zoals diepe slaap en de droomslaap." Daarnaast kunnen de pillen hun effect verliezen na verloop van tijd, vertelt de slaapwetenschapper: "Dit kan leiden tot verslaving, waarbij mensen steeds meer slaappillen nemen om het gewenste effect te bereiken."

Slaaptherapie

Het verlangen naar slaappillen is begrijpelijk, vooral voor mensen die kampen met aanhoudende slapeloosheid: "Ik denk alleen dat heel veel mensen niet weten dat die pillen niet zo heel erg goed zijn voor je gezondheid en voor je herstel", vertelt Van de Laar. "Er wordt naar een quick-fix gezocht - en dat snap ik ook. Ik heb zelf ook last gehad van slapeloosheid, dus ik ken het." Maar er zijn genoeg alternatieven voor de slaapmedicatie, benadrukt Van de Laar: "Slaaptherapie is een mooie." Het bestaat uit drie belangrijke componenten:

1. Slaaphygiëne: "Dit houdt in dat men rekening houdt met omgevingsfactoren zoals licht, cafeïnegebruik, en beweging, om een gunstige slaapomgeving te creëren."
2. Slaaprestrictie: "Dit houdt in dat men de tijd in bed beperkt om 'slaapdruk' op te bouwen en daarmee de kwaliteit van slaap te verbeteren. Dat doe je door korter in bed te blijven liggen en meer te gaan bewegen, in plaats van te streven naar meer uren in bed."
3. Ontspanning: "Een overprikkeld brein slaapt nooit goed, omdat je in een soort toestand van alertheid bent." Ontspannen voor het slapen is dus belangrijk.

Snel resultaat

Duurt zo'n slaaptherapie-traject lang? Nee, zegt Van de Laar: "Als we gaan kijken naar de effecten van de behandeling zien we vaak al na twee tot drie weken dat mensen al een heel stuk beter beginnen te slapen. Dus je zou misschien denken dat je echt een half jaar bezig bent met één of andere psychotherapie, maar niets is minder waar. Met redelijk korte gedragstherapie kom je al heel erg ver." Huisartsen beginnen zich ook bewust te worden van de nadelen van slaappillen en proberen meer niet-medicamenteuze benaderingen aan te bevelen, vertelt de slaapwetenschapper verder.

Afbouwen

Voor degenen die gewend zijn aan het grijpen naar een doosje slaappillen naast hun bed, raadt Van der Laar aan om hun huisarts te raadplegen en te overwegen om de medicatie af te bouwen. Slaaptherapie kan zelfs worden gestart terwijl men nog medicatie gebruikt, en de afbouw kan geleidelijk gebeuren. "Langdurig gebruik van benzodiazepines is gewoon erg ongezond."