Jortcast #81: de staat van onze democratie

{podcast audio="69982" caption="Jortcast #81: Er staat een update voor uw democratie klaar" }

Onlangs verscheen het rapport Lage drempels, hoge dijken, geschreven onder leiding van Johan Remkes, waarin de commissie-Remkes voorstellen doet voor grote hervormingen van het parlementaire bestel. Het doel van die voorstellen: de afstand tussen burger en politiek verkleinen. De commissie pleit onder andere voor het invoeren van een bindend referendum.

Kloof

Volgens Remkes voelen kiezers zich niet meer gerepresenteerd door de politiek en moet daar verandering in komen. "Politicologen hebben het dan over de Ostrogorski-paradox", vertelt Waling. "Dat is een term voor een parlement dat besluiten neemt waar de meerderheid van het volk niet achter staat." Als dat vaak gebeurt dan heb je dus een parlement dat het volk niet goed vertegenwoordigt en dat is niet goed voor het vertrouwen in de democratie.

Naast het invoeren van een bindend referendum doet de staatscommissie meer dan tachtig aanbevelingen voor veranderingen in het parlementaire stelsel. Een 'gekozen formateur' hoort er bijvoorbeeld ook bij.

Wankel kabinet

Volgens Waling is er goed nagedacht over hoe het parlementaire stelsel een upgrade kan krijgen. Toch verwacht hij niet dat het kabinet er veel mee zal doen. "VVD en CDA gaan deze voorstellen echt niet invoeren nu."

"De coalitie is heel wankel", zegt Waling. "Het kan dat het kabinet binnen nu en een jaar valt, niet per se over dit rapport, maar over andere dingen die spelen. Als er dan verkiezingen komen, kan dit rapport wel een rol gaan spelen", zegt Waling.

De aanbevelingen zijn volgens Waling niet per se op de onvrede onder burgers gericht. "Het volk mag best ontevreden zijn, als ze zich maar gekend voelen in een democratie. Ze mogen ontevreden zijn, als ze maar aan de politiek vragen om ze te vertegenwoordigen en zich niet afkeren van de politiek."