Wist je dat sommige merels spierwit zijn?

Kleurafwijkingen in de dierenwereld zijn er in allerlei soorten en maten. De bekendste kleurafwijkingen zijn albinisme en melanisme, waar het respectievelijk gaat om complete witte verkleuring of complete verdonkering van het dier. Maar er zijn ook allerlei tussenvormen.

Een witte merel is zelden een albino

Harvey van Diek van SOVON Vogelonderzoek en Hein van Grouw, conservator bij het Engelse Natural History Museum, sloegen de handen in één en schreven samen Zwarte merels, witte merels. In het boek worden verschillende van deze kleurafwijkingen beschreven.

Waar je nu bij een witte merel verwacht dat het gaat om albinisme, is niets minder waar: een witte merel is zelden een albino. "Want een echte albinovogel heeft slechte ogen en zal daardoor niet lang overleven in de wilde natuur", vertelt Van Grouw in Vroege Vogels.Maar, wat is er dan wel aan de hand?

Kleurafwijkingen alom

Als je een witte vogel ziet is er vaak sprake van leucisme (naar het Griekse woord Leukos dat wit betekent). Deze kleurafwijking wordt veroorzaakt door de afwezigheid van melaninecellen. Leucisme geeft veren zonder melaninepigment. Naast wit gekleurde vogels, zijn er ook een hoop (bonte) tussenvormen. Dus een vogel met zowel witte als gekleurde (bijvoorbeeld zwart bij een merel of kraai) veren.

Een andere vorm heet met een dure term progressive greying. Daarmee wordt een verenpak bedoeld dat langzaam een andere kleur krijgt. De oorzaak hiervan kan erfelijk zijn. Maar het kan ook liggen aan externe factoren. Zo is bekend dat zwarte kraaien in de stad verkleuren omdat ze minder dierlijke eiwitten eten dan de kraaien die in de natuur of op het platteland leven. Door het gebrek aan die eiwitten verliezen ze pigment.

Een nieuwe soort?

In het verleden was er veel minder bekend over de kleurafwijkingen bij vogels. Sterker nog, vaak werd gedacht dat men een nieuwe soort had ontdekt. Zo is bijvoorbeeld de witte mus als nieuwe soort gedoopt, terwijl dit gewoon om een witgekleurde huismus ging. Net als de befkraai, die eigenlijk een roek was. Of een zwarte waaierstaart, die eigenlijk een grijze waaierstaart was.

Herken jij de vogels als ze een ander kleurtje hebben? Test het hier met een quiz!

Vroege Vogels: iedere zondagochtend van 07.00 tot 10.00 uur.

Vroege Vogels is hét programma over natuur en milieu. Op zondagochtend te beluisteren op NPO Radio 1 en vrijdagavond te zien op NPO 2. Like Vroege Vogels op Facebook of volg het programma op Twitter of Instagram.