'Durf duidelijk te communiceren over de risico's van het vaccineren'

Volgens Danielle Timmermans, hoogleraar Risicocommunicatie, hebben mensen die twijfelen vooral nood aan informatie: "Uiteraard hebben mensen nog een heleboel vragen, maar misschien wel wat minder dan een aantal weken geleden. Er is een hele groep twijfelaars, meer dan 30%, dus daar goede informatie gaan geven, informatie die tegemoet komt aan de zorgen van mensen, is zonder meer een uitstekend idee", vertelde ze in NOS Met het Oog op Morgen.

Risico kiezen

Timmermans verwijst naar het filmpje van hoogleraar Immunologie Marjolein van Egmond als voorbeeld van goede risicocommunicatie: "Ze stelt het voor als een keuze, want het is een keuze tussen verschillende risico’s. Of je kiest voor de risico’s van de bijwerking van het vaccin of je kiest voor de bijwerkingen van COVID-19, die zijn ook niet zo fijn. Je krijgt niet te horen dat het risico hartstikke klein is, maar ze geeft er ook een getal bij en maakt vergelijkingen. Je moet het niet alleen in verbale omschrijvingen doen, want daar denken mensen heel verschillend over."

'Er zullen bijwerkingen zijn'

Daarom is het ook heel belangrijk om eerlijk te zijn over de bijwerkingen, volgens Agnes Kant van bijwerkingencentrum Lareb: "We verwachten veel bijwerkingen, maar gelukkig maar weinig ernstige bijwerkingen, want die zijn heel zeldzaam. Het vaccin wekt een immuunreactie op dus je kan ook verwachten dat je lichaam daarop reageert. Best wel veel mensen zullen koorts krijgen, een reactie op de injectieplaats, hoofdpijn, zich wat moe voelen. Dat zal ongetwijfeld veel voorkomen, maar goed, dat hoort erbij. Dat weten we ook en dat verwachten we ook."

"Daarnaast is het niet uitgesloten dat als miljoenen mensen zich laten vaccineren, er ook zeldzame bijwerkingen gaan optreden. Al komen die maar zelden voor", vervolgt ze. "Maar we gaan ook op het onverwachte letten. Je kan alleen zeggen dat iets veilig is, als je ook heel actief naar onveiligheid blijft zoeken. En als je dan zoekt en je vindt niks, dan is dat goed nieuws, dat verwachten we ook. Maar desalniettemin is het belangrijk om dat in de praktijk te volgen."

Mijnbijwerking.nl

Vanaf deze week kunnen mensen met bijwerkingen die volgens Kant ook melden op de site www.mijnbijwerking.nl: "Mensen kunnen een vermoeden van een bijwerking melden op de site. Dat kunnen zorgverleners doen of mensen die zelf gevaccineerd zijn. Onze experts kijken daarnaar en soms gaan ze dan meldingen die op elkaar lijken analyseren. Dan kijken we bijvoorbeeld of de bijwerking in andere landen ook is gemeld en of het te verklaren is. Op basis van de analyse kunnen we dan concluderen of iets een bijwerking is of niet."

Hoogleraar Risicocommunicatie Danielle Timmermans is blij met deze aanpak: "Het is een heel goede ontwikkeling en ook een ander beleid dan voorheen met bijvoorbeeld kindervaccinaties. Daarbij was het heel moeilijk om bijwerkingen te vinden. Als je duidelijk de risico’s communiceert, dan gaat de perceptie van de risico’s juist omlaag. Omdat mensen risico's verwachten, dus dan moet je die ook adresseren. Anders denken ze dat er dingen worden achtergehouden."

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.