Er worden véél te weinig ouderenwoningen gebouwd: 'Urgentie wordt nog steeds niet gezien'

Morgen wordt tijdens de grote Woontop in Nieuwegein gediscussieerd over mogelijke oplossingen. Bolsius vertelt dat bindende afspraken noodzakelijk zijn. "De urgentie ontbreekt bij alle politieke lagen: lokaal, provinciaal én nationaal. In februari, tijdens een eerdere Woonop, werd het probleem van seniorenwoningen niet eens besproken", zegt hij. "Dat terwijl slechts 1% van de nieuw te bouwen woningen in de provinciale plannen voor senioren bedoeld is."

Doorstroming stokt

Het gebrek aan ouderenwoningen veroorzaakt volgens Bolsius een vicieuze cirkel. "Ouderen willen vaak doorstromen, maar er is simpelweg geen plek waar ze naartoe kunnen. Dat houdt ook gezinswoningen vast - die ook hard nodig zijn", legt hij uit. Maar het probleem beperkt zich niet tot doorstroming alleen. "De zorgvraag groeit enorm, en reguliere zorg kan dat niet bijbenen. Geclusterde woonvormen zijn de enige oplossing om die druk te verlagen."

Leven in gemeenschappen

Bolsius pleit voor nieuwe woonvormen die niet alleen functioneel zijn, maar ook aantrekkelijk. "Denk aan hofjes, nul-tredenwoningen of zelfs een soort hotelconcepten. Het gaat om gemeenschappen waarin mensen samen voor elkaar zorgen, activiteiten ondernemen en eenzaamheid tegengaan. Eenzaamheid is namelijk een grote aanjager van zorgvragen", stelt hij.

Als voorbeeld noemt Bolsius zijn ervaring in China, waar hij een seniorenstad realiseerde. "Op Hainan wonen 20.000 ouderen in een omgeving die bruist van de activiteiten. Het is vergelijkbaar met de Costa Blanca, waar 15.000 Nederlandse ouderen naartoe trekken voor een nieuw sociaal leven. Zoiets zouden we hier ook moeten creëren, maar dan op maat voor Nederlandse behoeften."

Belemmeringen en oplossingen

De realisatie van deze gemeenschappen in Nederland verloopt traag. Dat komt volgens Bolsius door de bureaucratische rompslomp, lange vergunningprocedures en het gebrek aan bouwgrond. "Pensioenfondsen, die 25 tot 30 miljard euro hebben toegezegd, doen niet mee omdat er geen geschikte bouwgrond is", vertelt hij. "Dat is frustrerend, want er zijn gebieden buiten de Randstad waar dit soort initiatieven wél gerealiseerd kunnen worden."

Een bijkomend voordeel van ouderenwoningen is volgens Bolsius dat ze op termijn zorgkosten verlagen. "Gemeenschappelijke woonvormen verminderen de zorgvraag, dus dat zou je financieel moeten vertalen. Maar dat vereist regie van de overheid."

Oproep aan de politiek

Bolsius heeft een duidelijke boodschap voor de deelnemers aan de Woontop: "De politiek moet nu écht de regie pakken, op alle niveaus. Seniorenwoningen lijken duurder om te bouwen, maar dat verdien je terug in lagere zorgkosten en betere doorstroming. Gemeenten moeten ook meer willen; de wachtlijsten laten zien dat de vraag enorm is."

Met de groeiende vergrijzing en de stagnatie in de bouw van woningen staat Nederland voor een enorme uitdaging. Of de Woontop morgen een omslagpunt markeert, blijft afwachten. Bolsius: "De urgentie is groot, maar iedereen ligt te slapen."