25 jaar webcam: van een volle koffiepot naar opsporing en afpersing

De Trojan Room Coffee Pot was misschien wel de eerste video (als je daarover mag spreken bij een beeld dat om de paar seconde ververst) die online viral ging. In een jaar tijd keken zo'n 150.000 mensen mee met de koffiekan van het computerlab in de Britse universiteitsstad.

Maar de webcam wordt niet alleen gebruikt om vanuit je luie stoel allerlei plekken in de wereld te kunnen bekijken. Mensen gingen ook steeds meer intimiteiten met elkaar delen via de webcam. Webcamseks deed z'n intrede, gevolgd door webcamgirls en -boys. Het werd een nieuwe industrie.

Volgens internetpionier Marleen Stikker beseffen we te weinig hoe erg aanwezig de webcam in ons hedendaagse leven is. "Het zit in elke smartphone, maar tegenwoordig ook in de slimme deurbel. En die zijn niet altijd goed beveiligd", waarschuwt ze in het NOS Radio 1 Journaal.

Terug naar die eerste webcam in Cambridge. In een reportage van de lokale BBC Radio vraagt de verslaggever of er niet te zien moet zijn wie de koffie heeft opgemaakt? Dat zorgt voor twijfel bij een van de medewerkers van de universiteit: "Ik denk dat we de schuldigen hier moeten proberen te beschermen."

Van zege naar zonde?

Privacy was dus bij de allereerste webcam al een punt van aandacht. En dat bleef het ook. Helemaal toen er steeds meer betaalbare losse webcams op de markt kwamen. Mensen gingen zichzelf filmen en voerden gesprekken op afstand met elkaar via MSN Messenger en later Skype. De webcam maakte het mogelijk om in de woon- en slaapkamers van mensen door te dringen.

Hoe dat mis kan gaan, bewijst de zaak van de Canadese tiener Amanda Todd. Zij pleegde zelfmoord nadat een Nederlandse jongen naaktfoto's van haar, via de webcam had verkregen en haar er mee afperste.

Daarmee is de webcam niet volledig van zege naar zonde gegaan, volgens Michel van Eeten, hoogleraar cybersecurity aan de TU Delft. "Het is wel iets wat in het begin frivool was, maar nu wel een beetje een randje heeft."