Jongeren vaker crimineel uitgebuit dan gedacht: 'Ze worden gedwongen tot het plegen van stafbare feiten'

"Deze slachtoffers worden gedwongen tot het plegen van stafbare feiten. Denk bijvoorbeeld aan het rondbrengen van drugspakketjes. Ze komen daardoor als dader in beeld, terwijl ze eigenlijk daartoe gedwongen worden. De echte criminelen blijven zo buiten schot", aldus Ceuleers.

Beïnvloedbaar

"Criminelen gaan op zoek naar met name kwetsbare jongeren die bijvoorbeeld licht verstandelijk beperkt zijn, eenzaam zijn of een moeilijke jeugd hebben gehad. Jongeren die makkelijk beïnvloedbaar zijn. In het begin hebben ze het gevoel dat ze onderdeel zijn van een vriendengroep. Ze worden verleid met geld of gratis wiet. Maar uiteindelijke worden ze gedwongen om criminele feiten te plegen. Als de jongere dat niet wil doen, wordt er vaak gedreigd met fysiek geweld", zei Ceuleers.

"We zeggen niet: iedereen die in de drugscriminaliteit terechtkomt is een slachtoffer van criminele uitbuiting, maar zodra we uitleggen wat het precies is, wordt dat heel breed herkend. Het is belangrijk om door te vragen of er misschien wat meer achter zit. Een veertienjarige jongen loopt niet met een kilo coke op zak omdat hij dat leuk vindt. Het is belangrijk dat we de signalen gaan herkennen."

Schaamte

"Tekenend voor slachtoffers van mensenhandel is dat ze niet uit zichzelf vertellen over de situatie waarin ze verkeren. Uit angst of schaamte, maar vaak ook omdat ze zichzelf niet herkennen als slachtoffers. Dat is ook niet raar, want het is in Nederland een nieuwe vorm van mensenhandel", aldus Ceuleers.

"We zijn bezig met een veel groter onderzoek, maar allereerst keken we naar Rotterdam. We hebben met bijna 500 eerstelijnsprofessionals gesproken. Denk aan wijkagenten, jongerenwerkers, maar ook leerplichtambtenaren. Het blijkt een landelijk probleem te zijn. De laatste jaren wordt terecht heel veel geïnvesteerd in de aanpak van ondermijning, maar als je de Taghi's van deze wereld wil voorkomen moet je ook gaan investeren in het signaleren van criminele uitbuiting. Hoe komt het dat zo veel jongeren vatbaar zijn om criminele feiten te plegen? En als blijkt dat ze slachtoffer zijn, dan moeten ze ook bescherming krijgen en niet alleen de bak in draaien."