Minister grijpt niet in om opmars buitenlandse student te stoppen

De minister schrijft dat Nederland als klein land over de grenzen moet durven kijken. "We moeten ons niet bang laten maken over verhalen dat internationalisering iets negatiefs is dat over ons wordt uitgestort." In een toelichting zegt ze tegen de NOS dat de Nederlandse kenniseconomie internationale studenten hard nodig heeft.

Ze noemt daarbij bedrijven als chipmachinefabrikant ASML, die "zitten te springen om hooggekwalificeerde werknemers". Met het oog op de vergrijzing heeft Van Engelshoven de hoop dat internationale studenten in de toekomst gaten kunnen vullen op de arbeidsmarkt.

Keuze voor Engels verantwoorden

Tegelijkertijd erkent Van Engelshoven de risico's en daarom wil ze de wet aanpassen om in te kunnen grijpen als de balans zoek dreigt te raken in de verhouding Nederlandse en buitenlandse studenten. Maar "het beeld dat Nederlandse studenten op grote schaal niet meer kunnen studeren waar ze willen door een enorme toestroom van internationale studenten klopt dus niet", schrijft de minister.

Ook wil ze voorkomen dat Nederlands als taal in de wetenschap in de toekomst verdrongen wordt. Daarom moeten onderwijsinstellingen gaan onderbouwen waarom Engels een meerwaarde heeft.

Ze gaat daarbij bekijken of het in het belang is van de Nederlandse arbeidsmarkt en van de Nederlandse student, en of er nog een Nederlandstalige opleiding overblijft. "Ik wil instrumenten om daarin te sturen. Die heb ik nu te weinig en daarom wil ik de wet aanpassen." De Inspectie van het Onderwijs moet toezien op naleving ervan.

Steenkolenengels

De afgelopen jaren klinkt steeds meer kritiek op de opmars van buitenlandse studenten in het Nederlandse onderwijs, en op de invoering van Engels als voertaal. De Landelijke Studentenbond LSVb bepleitte eerder een tijdelijke stop. Volgens de bond dreigen buitenlandse studenten Nederlanders te verdrukken bij studies met een maximumaantal studenten. Ook vraagt de LSVb zich af waarom een studie in het Engels moet zijn als studenten uiteindelijk in het Nederlands hun vak gaan uitoefenen. Bijkomend probleem is het "steenkolenengels" van sommige docenten, aldus de studentenbond.

Universiteiten en hogescholen zeiden aanvankelijk niets te voelen voor zo'n stop, maar vorige maand vroegen ze om de mogelijkheid te krijgen de instroom van buitenlandse studenten te reguleren. Dat kan onder meer door een numerus fixus (verloting van een beperkt aantal plaatsen) in te stellen voor Engelstalige opleidingen. Op die manier blijft meer plek over voor Nederlandse studenten. Ook stelden ze zich ten doel dat er altijd voldoende Nederlandstalige opleidingen blijven en moeten docenten hun Engels opkrikken tot minimaal taalniveau C1.

Rechter

Niet iedereen is er gerust op dat instellingen het probleem serieus nemen. De vereniging Beter Onderwijs Nederland (BON) maakte vorige maand bekend de Universiteit Maastricht, de Universiteit Twente en de Inspectie van het Onderwijs voor de rechter te dagen. BON stelt dat er zonder goede reden in het Engels college wordt gegeven; de inspectie zou onvoldoende handhaven.

Minister Van Engelshoven meent dat het wel meevalt met de opmars van Engels. De universitaire masters vormen volgens haar een uitzondering (15 procent daarvan is in het Nederlands). Het beeld dat veel Nederlandse studenten niet meer kunnen studeren waar ze willen is volgens haar onjuist. Om dat te onderstrepen zegt Van Engelshoven dat ze ervoor zal zorgen dat "er altijd plek is in het hoger onderwijs voor iedere Nederlandse student, en dat er voldoende opleidingen in het Nederlands worden aangeboden".