Jortcast #95 De wetenschap van nu: jonge doctoren
- Nieuws
- Jortcast #95 De wetenschap van nu: jonge doctoren
Wat vinden koolmezen aantrekkelijk aan elkaar? Hoe beïnvloedt Whatsapp de schrijfvaardigheid van onze jeugd? En hoe kunnen we de duizenden locaties in Nederland waar de bodem ernstig vervuild is schoon krijgen? Die vragen worden in deze speciale Jortcast beantwoord door jonge doctoren die in Dr Kelder en Co hun proefschrift nogmaals verdedigen.
De doctorsassistent van dr Kelder laat u kennis maken met dr. Lies Zandberg (WUR), dr. Lieke Verheijen (RU) en dr. Marcelle van der Waals (WUR).
Verliefde vogeltjes
"Beauty lies in the eye of the beholder" - de mens weet dat. Maar promovenda Lies Zandberg onderzocht de liefde tussen koolmezen vond dat deze óók kiest voor een partner die goed bij hem past, in plaats van voor de ‘beste’ partner. "En die compatibele koolmeesparen zijn ook nog eens beter in het opvoeden van hun kroost."
"Terwijl we bij mensen vaak zeggen dat het ‘een kwestie van smaak’ is, gaan we er bij dieren nog steeds van uit dat ze altijd voor het individu met de hoogste kwaliteit zouden moeten kiezen." Een op zich logische veronderstelling die voortkomt uit de theorie over natuurlijke selectie. "Echter, koolmezen geven de voorkeur voor een partner die het meest compatibel met henzelf is. Met andere woorden, een partner die het beste bij hen past."
In haar promotieonderzoek vond Zandberg onder andere dat koolmezen verschilden in wat ze zochten in een partner. Als het de koolmezen lukte om een partner te vinden die ze ook daadwerkelijk aantrekkelijk vonden, dan waren deze compatibele paren ook beter in het opvoeden van hun jongen.
Whatsapp en taalverloedering
Het liefst zou hij een ganzenveer gebruiken, maar nog altijd schrijft dr Kelder zijn berichten netjes met pen en papier. In tegenstelling tot de jeugd, die Whatsapp tot beste vriend verkozen heeft. Daardoor is mijn zuster tegenwoordig me zus, maakt de emoticon het overbodig je fatsoenlijk in woorden uit te drukken en kan met de komst van de voicemessage-functie formuleren in zijn geheel vermeden worden. Toch is de angst dat de Nederlandse taal verloedert door vluchtig tikken op Whatsapp en andere sociale media onterecht, volgens jonge doctor Lieke Verheijen van de Radboud Universiteit Nijmegen. In haar onderzoek vond zij dat appen de schrijfvaardigheid en spelling juist stimuleert.
Reinigende bacteriën
Bodemverontreiniging komt in Nederland op grote schaal voor. Jonge doctor Marcelle van der Waals van de Wageningen Universiteit onderzocht hoe bodem en grondwater kunnen worden schoongemaakt met een natuurlijk middeltje: bacteriën. In het laboratorium leerde ze bacteriën steeds sneller en steeds meer verontreiniging ‘opeten’. Een duurzame en relatief goedkope oplossing.
Verontreiniging van de bodem en grondwater wordt veroorzaakt door de mens en dienst industriële activiteiten. Naast slecht voor het milieu kan bodemverontreiniging schadelijk zijn voor de gezondheid van mens en dier. Er zijn in Nederland zo’n 250.000 mogelijke locaties waar de bodem ernstig vervuild is. "Enkele duizenden locaties in Nederland hebben aanpak nodig", zegt Van der Waals.
De bodem reinigen en vervuilde grond afvoeren is erg duur. Het schoonmaken van de bodem en het grondwater met natuurlijke middelen heet bioremediatie. Dat is voordeliger, er hoeft geen grond te worden afgevoerd en er hoeven ook geen nieuwe stoffen aan de bodem te worden toegevoegd. De methode die Van der Waals is "een kosteneffectieve en duurzame oplossing die het natuurlijke afbraakproces kan versnellen."