Heeft je ouder een huis vol spullen? Zo begin je samen de opruiming!

"Iedereen die ik spreek vindt het ontzettend herkenbaar. Zelf heb ik meermaals geholpen met het verhuizen van mijn grootouders, dus ik herken de problematiek. Maar ik heb er zelf ook een paar mooie herinneringen aan overgehouden," zegt Bosma.

Belemmering

Bosma zat afgelopen tijd bij de Nationale Denktank en dacht mee over het thema 'samen betekenisvol ouder worden'. In zijn onderzoek kwam hij cijfers tegen over valpartijen door rondslingerende spullen, ongeveer een kwart van de valpartijen wordt daardoor veroorzaakt. Bovendien deed de Denktank zelf ook onderzoek, waaruit bleek dat 24% van de ondervraagde ouderen (te)veel spullen ziet als een belemmering bij verhuizen. "Ze vinden het dan gedoe om te verhuizen. Mensen hebben gemiddeld twee vrachtwagens vol spullen en die vormen soms een obstakel."

Begin op tijd

Ondanks de vele filmpjes van opruimgoeroes vinden mensen het vaak ook moeilijk om te ontspullen. Ook daar herkent Bosma veel bij zichzelf; "ik ga er pas over nadenken als ik weer ga verhuizen. Maar nu proberen we ouderen bewust te maken om op tijd te ontspullen, voordat het te laat is of het heel moeilijk gaat worden. Er ligt een belangrijke taak voor de familie om het gesprek daarover aan te gaan. Zo kan je samen op een fijne manier door je spullen heen."

Veiligheid

Bosma heeft zelf ook al bij meerdere ouderen geholpen met het uitzoeken wat de dingen die behouden blijven of de dingen die wellicht weg kunnen. "Ik zie soms de hele trap volstaan met troep. Dan moet ook ik oppassen om niet te vallen," vertelt hij. Bij 26% van de valpartijen onder ouderen spelen rondslingerende spullen een rol, legt hij uit. "Veiligheid is voor ouderen echt een belangrijk thema. Dus hier is winst te behalen."

Herinneringen

Maar hoe dan te beginnen met opruimen? Ga allereerst eens het gesprek aan en maak samen een rondje door het huis. "Aan sommige spullen zitten bepaalde herinneringen en mensen vinden het leuk om erover te vertellen. Neem daar de tijd voor. Als je erover praat, kan opruimen betekenisvol worden. Ouderen weten vaak prima wat wel weg kan of wat nog waardevol is. En bovendien vinden ouderen het vaak fijn als dat er gewoon iemand is om het mee te doen."

Hoe te beginnen?

En dan het opruimen zelf? Begin klein, is het belangrijkste advies van Bosma. "Begin met een klein klusje dat je goed af kan maken. Kleding is bijvoorbeeld overzichtelijk. Maak stapeltjes; eentje voor kleding die weg kan, eentje voor kleding die je wil houden en een stapel waar je over twijfelt." Dat kan ook goed met bijvoorbeeld papieren of meubelstukken, zegt Bosma. Als die klussen lukken, zie je resultaat en kan het enthousiasmerend werken. Zo kan ontspullen ouderen helpen om 'van een leven vol spullen' naar 'een leven vol herinneringen' te gaan, legt Bosma uit. En niet geheel onbelangrijk; denk goed na over wat je met de spullen doet die weg kunnen. "Misschien kan de familie er nog iets mee, die kan je er ook blij mee maken. Of geef ze een tweede leven via de kringloop." En de belangrijkste tip? Maak er een leuke middag van samen.

Gemeenten

Ook steeds meer gemeenten zien het belang van ontspullen in. Zo komt er in De Pijp in Amsterdam op 27 januari zelfs een ontspuldag. Er zullen dan op centrale punten in de wijk inleverpunten komen waar mensen naartoe kunnen komen met de spullen die weg kunnen. Die krijgen dan een tweede leven of worden op een goede manier gerecycled.