Toeslagenaffaire heeft ook enorme impact op kinderen: stress en vertrouwen kwijt

Twintigduizend ouders werden door de Belastingdienst onterecht beschuldigd van fraude met de kinderopvangtoeslag. De gevolgen zijn enorm: huisuitzettingen, stress, lichamelijke klachten, werkloosheid en echtscheidingen. Veel ouders kregen loonbeslag en moesten rondkomen van 100 euro, of zelfs minder, per maand. Maar de financiële problemen zijn niet het enige dat kinderen van deze ouders raakt. "Ook kinderen zijn in het diepst hun vertrouwen kwijtgeraakt in de Belastingdienst of de overheid."

Onveiligheid

De nu 19-jarige Petra vertelt dat de toeslagenaffaire bij haar tot heel veel stress heeft geleid. "Er is altijd een kans dat je huis leeggeruimd zou kunnen zijn. Op school bedenk je tijdens de les dat je thuis kunt komen en het huis leeg kan staan. Mijn moeder kon niet altijd de huur betalen. Je hebt daardoor eigenlijk altijd stress."

"Ik maak me heel erg zorgen over deze kinderen", zegt Kinderombudsvrouw Kalverboer. "Petra vertelt dus dat ze niet bezig met vriendinnen, of met de schoolopdrachten, maar met de problemen thuis. Kinderen merken dat hun ouders de zaken niet onder controle hebben. En dat is voor kinderen ongelooflijk onveilig, want ouders moeten voor kinderen zorgen. Maar als dat niet kan, geeft dat een enorm onveilig gevoel bij kinderen."

Geloof verloren

Kinderen van ouders die onterecht beschuldigd zijn van de toeslagenaffaire hebben geen geloof meer in mensen, ouders, instanties, en de overheid, vertelt Kalverboer. "Ze hebben hele dubbele gevoelens. Hun ouders worden aangemerkt als fraudeur en dat zijn ouders waar ze van houden. Het kan ook zijn dat kinderen zelfs een heel klein beetje zijn gaan twijfelen aan hun ouders. Omdat iedereen het zegt. Dan kunnen ze bijvoorbeeld dingen gaan verzwijgen voor ouders. Of de rol draait om: kinderen gaan zorgen voor hun ouders."

De ontwikkeling van deze kinderen staat van jongs af aan onder druk en heeft ook impact op de toekomst. De overheid moet zich dit enorm aantrekken, vindt Kalverboer. "Jonge maar ook oudere kinderen hebben het vertrouwen dat ouderen het beste met hun voor hebben. Maar zij hebben nu gezien dat hun ouders iets is aangedaan dat hun kapot heeft gemaakt. Daar zijn kinderen enorm in geraakt. En je herstelt het vertrouwen in volwassenen niet snel."

Erkenning en goede hulp

Kalverboer vindt dat de betrokken staatssecretaris, Alexandra van Huffelen, aan deze kinderen moet vragen wat ze nodig hebben. "Wij als volwassenen komen bijvoorbeeld al vrij snel tot een fonds, maar kinderen komen misschien wel tot meer. Een buddy, bijvoorbeeld." Zelf ging Kalverboer in gesprek met de staatssecretaris en gaf als tip mee dat ze nu echt doen wat ze zegt en eerlijk moet zijn. Ook sprak ze eerder al met veel kinderen in armoede. "Wat ze willen is erkenning. Net zoals volwassen dat willen."

Als de kinderen goed gesteund worden, goed geholpen worden en als de ellende nu stopt, denkt Kalverboer dat deze kinderen weer een enigszins normaal leven kunnen leiden. "Het is niet zo dat ze daar hun leven lang last van hoeven te hebben, maar ze zullen het zich altijd blijven herinneren."

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.