Zachte winter is niet voor alle bijen goed

De honingbij is maar één van de 359 soorten die in ons land voorkomen. Natuurlijk zijn er andere soorten die net als de honingbij van de zachte omstandigheden hebben geprofiteerd. Blacquiere: "Zoals de metselbijen. Maar uiteindelijk hangt het maar net af van de specifieke voortplantingscyclus en heel veel andere factoren of een bepaalde soort het goed of slecht doet."

Blacquiere: "Vooral sinds 1983, toen de Aziatische varia mijt in ons land is gekomen, hebben imkers last van veel sterfte onder hun bijen in de winter." Alleen dit jaar, door de zachte wintermaanden, is de sterfte van volken van de honingbij relatief laag uitgevallen. Dat blijkt uit de jaarlijkse enquête van Wageningse onderzoekers onder een grote groep imkers.

Honingbijen de winter door

Als imkers hun volken ook de komende winters goed willen helpen, moeten ze zich focussen op de bestrijding van de varroa-mijt. De varroa-mijt is een parasiet die zich op de bijen kan nestelen en die de weerstand van de bijen aantast. Maar ook de bestrijding van de mijt is maar een kortetermijnoplossing.

Blacquiere: "Voor de lange termijn zou het veel beter zijn om gebruik te maken van de potentiële natuurlijke weerstand van bijen tegen ziekten. Uit experimenten met natuurlijke selectie blijkt dat dit ook kan. Door geen mijten of andere parasieten meer te bestrijden met medicijnen, en vervolgens ieder jaar door te gaan met de volken die daar het beste mee om lijken te gaan, zorg je als imker voor een soort versnelde evolutie. Uiteindelijk is het dan mogelijk om volken te kweken die zonder hulp van buitenaf met ziekteverwekkers om kunnen gaan."

Honingbijen in holle bomen

Hoewel honingbijen nu vooral als landbouwhuisdier worden benaderd, komen ze van nature voor in Nederland. Zij vonden hun huis in holle bomen. Maar in de Middeleeuwen, toen we begonnen met het grootschalig kappen van bos, zijn er steeds minder holle bomen overgebleven.

Blacquiere: "Sinds de tweede helft van de vorige eeuw hebben we feitelijk geen wilde bijenvolken meer in ons land, maar dat betekent niet dat de honingbij er niet bij hoort. Door weer meer gebruik te gaan maken van de natuurlijke evolutie van honingbijen en ze minder als een landbouwhuisdier te benaderen – met alle medicijnen en bestrijdingsmiddelen die daarbij horen – kan de bijenhouderij uiteindelijk veel gezonder worden."

Vroege Vogels: iedere zondagochtend van 07.00 tot 10.00 uur.

Vroege Vogels is hét programma over natuur en milieu. Op zondagochtend te beluisteren op NPO Radio 1 en vrijdagavond te zien op NPO 2. Like Vroege Vogels op Facebook of volg het programma op Twitter of Instagram.