Oud-hoofdofficier: 'We moesten met andere ogen naar Nicky's zaak gaan kijken'

De zaak lag al twintig jaar bij de politie. Dat er nu nieuwe ontdekkingen naar buiten komen, komt deels door een lange speurtocht onder leiding van Roger Bos, destijds hoofdofficier van justitie in Limburg, en misdaadverslaggever Peter R. de Vries.

In juni dit jaar zat Bos in zijn kantoor, toen hij werd gebeld door het Nederlands Forensisch Instituut met het nieuws over de doorbraak. "De rillingen liepen over mijn rug toen ik het hoorde", vertelt hij in het NOS-radioprogramma Met Het Oog op Morgen. "En de collega's met wie ik bij het onderzoek betrokken was, hadden hetzelfde gevoel."

Bos raakte in 2012 betrokken bij het onderzoek naar de moord, toen hij hoofdofficier werd bij het Openbaar Ministerie in Limburg. In zijn eerste maand als officier kreeg hij de zaak van Verstappen op zijn vizier. "Veel collega's hadden de moord nog in hun achterhoofd. Vervolgens kreeg ik een brief van Peter R. de Vries en advocate Benedicte Ficq. Zij wilden het dossier van Verstappen graag inzien."

Na de oproep van de misdaadjournalist besloot hij met zijn team het dossier te digitaliseren. "We wilden de documenten graag geven aan De Vries als wij er niet uit zouden komen, maar daarvoor moest het wel toegankelijk zijn."

Peter R. de Vries was op dat moment al dertien jaar bezig met de zaak. Hij loofde in 1999 een beloning uit van een half miljoen gulden voor de gouden tip die naar de dader van Verstappen zou leiden, maar zonder succes. In de jaren erna bleef hij de moord in de gaten houden.

Oplettende agent

Volgens Peter R. de Vries is het opsporingswerk van de politie in die jaren goed verlopen, vertelt hij in Langs de Lijn en Omstreken. "Op de avond van het misdrijf zijn de personalia van Brech genoteerd door een oplettende agent. Daar heb ik alleen maar complimenten voor."

Had Jos Brech eerder in het vizier van de politie kunnen komen? "In 2012 kwamen we tot de conclusie dat we inderdaad met andere ogen naar de zaak moesten kijken", erkent Bos. "Daarom haalden we er ook mensen van buiten bij. Andere politieteams buiten Limburg zijn ernaar gaan kijken met de kennis van nu."

Maar, benadrukt Bos, er zijn ook de afgelopen tijd veel nieuwe technieken ontwikkeld, die hebben geholpen nieuw licht op het onderzoek te werpen. "Een van die technieken is dna-onderzoek. De politie heeft toestemming nodig van procureur-generaals en de minister van Justitie en Veiligheid, voordat ze zo'n onderzoek mogen beginnen", vertelt de oud-hoofdofficier van justitie. "Die toestemming kregen we gelukkig zonder écht grote weerstand."

Bos had vervolgens intensief contact met het team dat de moord op Marianne Vaatstra onderzocht. "Zij hebben ook veel gebruik gemaakt van dna-onderzoek, om te leren van hun ervaringen." Met behulp van dat dna-verwantschapsonderzoek kwam Brech uiteindelijk in beeld bij de politie.

Op zoek naar antwoorden

Gevonden is Brech nog niet, dus gaat het onderzoek door. "Dit leidt misschien naar antwoord op de vragen waar de ouders van Nicky al twintig jaar mee leven", zegt Bos. "Als je hun emotie ziet, wens ik hun toe dat deze meneer zich heel snel gaat melden. Of hij in Azië zit, of hier in de buurt: ik hoop dat hij snel wordt gevonden."

Peter R. de Vries denkt dat er een goede kans is dat de persconferentie van de politie effect heeft. "Het zal niet zo zijn dat we twintig jaar hebben gestreden om deze man te pakken te krijgen en dat hij er stilletjes tussenuit knijpt."

Er liggen, naast de zaak van Nicky nog meer cold cases op de plank. Is er ook hoop voor de nabestaanden van die zaken? Ondanks hard werken, kan de politie ook met nieuwe technieken niet alles oplossen, benadrukt Bos. "We bijten ons in veel zaken vast, maar het komt alleen aan het licht als we zo'n doorbraak hebben als hier."

Maar De Vries is ook kritisch, met name over een verhoor dat in 2001 werd afgenomen toen de politie de zaak nog een keer onderzocht. "Hij (Brech, red.) vertelde dat hij in het verleden in aanraking is geweest met de politie voor een zedendelict. Ik vind wel dat er toen een kruisje achter zijn naam had moeten komen. Dan hadden we hem wellicht tien jaar geleden kunnen oppakken toen het dna beschikbaar kwam."