Nederland Sekteland: waarom sektes het nog altijd goed doen in ons land
- Nieuws
- Nederland Sekteland: waarom sektes het nog altijd goed doen in ons land
Hoewel Nederland bekendstaat als nuchter en rationeel, telt ons land volgens officiële schattingen meer dan negentig sektes – en vermoedelijk zijn het er nog veel meer. Tijdens de speciale uitzending 'Nederland Sekteland' spreken Sander 't Sas en Lisa Arnold met sektedeskundige Frank Krake, journalist Silvan Schoonhoven en ervaringsdeskundige Jan van der Winden over dit schimmige fenomeen.
Wat is een sekte?
Het is lastig om precies te definiëren wat een sekte is, volgens Frank Krake, die jarenlang onderzoek deed naar sektes. Toch zijn er duidelijke kenmerken: "Er is één charismatische leider die allesbepalend is. Er gebeuren in zo’n groep vaak ongewenste zaken, en vrijwel altijd draait het om geld, macht of seks – meestal een combinatie daarvan", legt Krake uit. Bovendien benadrukt hij dat sektes lang niet altijd religieus zijn; ongeveer de helft van de Nederlandse sektes heeft een therapeutisch of educatief karakter.
Jan van der Winden, zelf opgegroeid binnen een gesloten gemeenschap, voegt eraan toe: "Er is een grijs gebied. Soms lijkt iets onschuldig, maar als er sprake is van machtsmisbruik of isolement, dan wordt het gevaarlijk."
Hoe groot zijn sektes?
Sektes roepen vaak het beeld op van kleine, besloten groepen, maar dat beeld is misleidend. "Een sekte is letterlijk een afsplitsing. Zodra zo’n groep te groot wordt, noemen we het ineens een religieuze stroming", zegt Telegraaf-journalist Silvan Schoonhoven.
Volgens cijfers van het Sektesignaal, een punt waar je sektes kunt melden, zijn er in Nederland alleen al duizenden mensen betrokken bij sektes, variërend van kleine familiestichtingen tot organisaties met honderden leden.
Nederland Sekteland
Moeilijk aan te pakken
De overheid en politie hebben het lastig met sektes, vooral omdat ze vaak niet direct strafbare feiten plegen. Daarnaast speelt het aanzien van bepaalde leden een rol. "Huisartsen, psychiaters, leraren – binnen sektes zitten vaak mensen met status, waardoor instanties ze minder snel wantrouwen", vertelt Van der Winden.
Krake bevestigt dat: "Sekteleiders omringen zich graag met hoogopgeleide mensen. Die geven de groep extra geloofwaardigheid en kunnen zelfs dienstdoen als ambassadeurs."
De impact op slachtoffers
Het leven binnen een sekte kan desastreuze gevolgen hebben. Slachtoffers raken vaak hun hele sociale netwerk kwijt, iets wat het lastig maakt om uit te stappen. "Wanneer je uit een sekte stapt, verlies je vaak je hele familie. Er is dan niets om op terug te vallen", vertelt Krake. Dat verklaart ook waarom sommige ex-leden opnieuw in een sektarische structuur terechtkomen, zoals Van der Winden zelf ooit overkwam.
Gelukkig zijn er ook positieve ontwikkelingen. Zo wijst Van der Winden erop dat er in de politiek steeds meer aandacht komt voor de problematiek. "Er zijn inmiddels Kamerleden die zich actief inzetten om de positie van sekteslachtoffers te verbeteren", vertelt hij. Bovendien wordt er gewerkt aan de oprichting van een speciaal expertisecentrum bij Fier, een organisatie die zich inzet voor slachtoffers van geweld en misbruik. "Dat kan echt een plek worden waar mensen laagdrempelig hulp kunnen zoeken, en dat is hard nodig", sluit Van der Winden af.
Nederland is tolerant, nuchter en vrijdenkend – zeggen we vaak. Maar achter dat beeld van openheid bestaan ook gesloten werelden, waar gehoorzaamheid, angst en absolute leiderschap de toon zetten. Zijn sektes in Nederland een marginaal verschijnsel, of zijn we een echt 'sekteland'? In 'Nederland Sekteland' duiken journalisten Sander 't Sas en Lisa Arnold in die vraag.
Gerelateerd
