Drie brancheverenigingen luiden de noodklok: ‘Bedrijven staan in de overlevingsmodus’

Talloze bedrijven in Nederland zitten in zwaar weer door de torenhoge energierekeningen, toenemende loon- en grondstofkosten, arbeidstekorten en de huurprijzen die gekoppeld zijn aan de inflatie. “Aan alle kanten rammelt het,” vat Jan Meerman het samen in WNL Haagse Lobby op NPO Radio 1.

Meerman is voorzitter van INRetail, dat 13.000 leden heeft bestaande uit alle soorten retail winkels in Nederland, met uitzondering van winkels die zich richten op voedsel. “50 procent van onze leden ligt wakker van alle problemen.”

Bovendien staat de omzet onder druk, vervolgt hij, omdat de consument minder gaat besteden. Ook Adri Bom-Lemstra, voorzitter van Glastuinbouw Nederland, is kristalhelder: “Onze sector staat nu echt in de overlevingsstand.” Rond april gaven wij na een analyse in de sector al aan, dat zo’n 40 procent van de sector in liquiditeitsproblemen zou komen, zegt Bom-Lemstra.

Maar ook als je deze perfect storm van crises als bedrijf overleeft, zit je wel degelijk met vraagstukken. “De energiekosten zijn immers ongeveer zo’n 30 procent van de kosten van een glastuinbouwondernemer.” Ook de verduurzaming komt tot stilstand, voegt Bom-Lemstra eraan toe. Kortom: “Alles heeft hier onder te lijden.”

Als voorzitter van Glastuinbouw Nederland vertegenwoordigt ze om en nabij 100.000 werknemers, die werkzaam zijn in haar branche. “We zijn nu al een jaar met de overheid aan het praten, maar ik zie nog niks gebeuren om een crisis te voorkomen.”

Vandaag kondigde het kabinet wel aan dat ze van plan zijn om de energiekosten te compenseren van huishoudens die de rekening niet meer op kunnen brengen. Dat is goed nieuws, aldus Bom-Lemstra, “maar ook de BV Nederland verdient steun”. We moeten wel ons geld kunnen blijven verdienen, zegt ze.

Ook Wim Kannegieter, directeur Nederlandse Vereniging voor de Bakkerij, is aanwezig in de studio. Zijn vereniging bestaat uit 42 leden die samen 85 procent van het Nederlandse brood bakken. “Dat zijn dus weinig bedrijven, maar wel relatief groot. Ze hebben het allemaal heel erg lastig.” Vorig jaar was er een gemiddelde winst van 3,2 procent binnen zijn branche, nu is er 13 procent verlies , illustreert hij.

Dat komt met name door de stijging van grondstoffen, zoals graan. Minimaal 60 procent van zijn achterban heeft het heel zwaar. “En dat gaat aan het eind van dit jaar eigenlijk voor iedereen gelden.” Bedrijven staan in de overlevingsmodus en gaan omvallen, zegt hij, als er geen maatregelen genomen worden door de overheid.