Gaat een bindend correctief referendum of burgerberaad de kloof tussen burger en politiek verkleinen?

Al tijden is de politiek in de weer over een bindend correctief referendum. Het initiatief komt van de SP en de kar wordt getrokken door Renske Leijten. Dinsdag zou er gestemd gaan worden in de Tweede Kamer over het voorstel. Die stemming wordt uitgesteld om het CDA meer tijd te geven om zich achter het wetsvoorstel te kunnen scharen. Er is een tweederde meerderheid van de stemmen nodig.

De meningen over of er een bindend correctief referendum moet komen, lopen sterk uiteen. Voorstanders geven aan dat het de kloof tussen burger en politiek verkleint. "Het kan de kwaliteit van de parlementaire democratie onderuit halen," zegt oud-minister Uri Rosenthal in WNL Haagse Lobby op NPO Radio 1. "Het kan zelfs ten koste gaan van de kracht van de representatieve democratie. Dan zie ik liever een opkomst van burgerberaden."

Een alternatief voor het bindend correctief referendum, is het burgerberaad. Een burgerberaad laat inwoners politici helpen om beslissingen te nemen over complexe onderwerpen. Een groep gelote burgers doet aanbevelingen over beleid. De deelnemers aan een burgerberaad vormen een dwarsdoorsnede van de samenleving. De uitkomst van een burgerberaad is een gezamenlijk besluit of een set aanbevelingen die door de vraagsteller – meestal de politiek – wordt gebruikt om besluiten te nemen.

Toch zijn ook hier kritische geluiden over te horen. Want, wat als onderwerpen nou te complex zijn? Medeoprichter van Bureau Burgerraad en auteur van het boek Nu is het aan ons. Oproep tot echte democratie,  Eva Rovers, zegt dat daar juist niet het probleem ligt. "Je moet het heel specifiek maken en het onderwerp of het thema uit het 'algemene' halen." Oud-SP-Kamerlid Ronald van Raak is kritisch op het burgerberaad. "Wil je het laten werken, dan moet je er een referendum aan verbinden of een handelingsperspectief bieden."

De invulling van de participatie van burgers in de politiek blijft hoe dan ook een ingewikkelde kwestie. Over het referendum wordt al zeker dertig jaar gediscussieerd in de politiek. Of het er dan dit keer echt gaat komen, is nog maar de vraag. Hetzelfde geldt voor de burgerberaden.