Hoe moet het verder met het Nederlandse asielbeleid?

Met de aankondiging van het kabinet dat er dit jaar naar verwachting ruim 70 duizend asielzoekers naar Nederland komen, blijft het asielbeleid een heet hangijzer.  Hoe voorkom je Ter Apel-achtige toestanden van asielzoekers die buiten moeten slapen in het gras omdat er niet genoeg plek is? 

Met verschillende praatclubjes proberen ze in Den Haag koortsachtig tot een oplossing te komen voor de grote asielinstroom en opvangproblemen. Het kabinet verwacht dat dit jaar ruim 70 duizend asielzoekers naar Nederland komen. Het aantal minderjarige alleenstaande vreemdelingen stijgt het hardst: met 27 procent naar bijna 10 duizend. Het aantal benodigde opvangplekken wordt geraamd op 77.100, terwijl er nu zo’n 50 duizend plekken zijn. De kans dat er deze zomer weer mensen buiten moeten slapen bij aanmeldcentrum Ter Apel is dus aanwezig.

Naast de realisatie van de Spreidingswet, die er maar niet doorheen komt, wagen sommige partijen zich toch aan een nog heter hangijzer: migratiestop. Maar realistisch is dat allerminst zegt Mark Klaassen, universitair docent aan de Universiteit Leiden en lid van de raad Migratie, in WNL Haagse Lobby op NPO Radio 1. "Ik durf de stelling aan dat 90 procent van het Nederlandse Vreemdelingenrecht wordt bepaald door het EU-recht. Daarmee heb je als Nederland dus niet meer de juiste knoppen in handen om de instroom te beperken."

Volgens de universitair docent zou een goede oplossing zijn als het juist makkelijker wordt gemaakt voor mensen om deze kant op te komen. "Als mensen hier naartoe kunnen komen met een visum, zijn ze misschien ook weer eerder bereid om terug te gaan. Als ze al hun geld aan een mensensmokkelaar hebben gegeven en hun leven hebben gewaagd in een bootje, dan moet je je voorstellen dat de bereidheid om terug te gaan er niet is."

Maar terwijl de politiek graag zou zien dat de instroom daalt, zien veel bedrijven dat anders. Vooral bedrijven met lagelonenbanen willen juist dat mensen deze kant op komen, legt Jean Dohmen, journalist van het Financieele Dagblad, uit. Maar juist die mensen binnenhalen is op de langere termijn niet duurzaam: "Dit staat technische innovatie in de weg. Je zou de arbeidsproductiviteit eerder moeten zoeken in automatisering en robotisering."

Ondanks de enorme aantallen asielzoekers die Nederland dit jaar zal moeten gaan opvangen en het uitblijven van opvangplekken, wordt er nog altijd geen beslissing gemaakt over een nieuw asielbeleid - zowel niet op nationaal- als Europeesniveau. Spindokters zeggen al langere tijd dat de instroom zelfs tot de val van het kabinet zal leiden.