Brandweer Amsterdam keerde miljoenen onterecht uit door misbruik regels

Bij de brandweer Amsterdam-Amstelland is 3,9 miljoen euro onterecht uitgekeerd aan personeel. Het geld werd betaald via misbruik van een regeling voor vroegpensioen en toelagen van de ondernemingsraad.

Dat schrijft het AD op basis van een rapport van fraudeonderzoeksbureau Integis en een aanvullend onderzoek van een advocatenkantoor dat is gespecialiseerd in arbeidsrecht.

Een klokkenluider heeft het misbruik, dat tien jaar heeft geduurd, diverse malen aangekaart, maar de toenmalige leiding van de brandweer deed er niets mee. Nadat de huidige brandweercommandant Leen Schaap werd benoemd in 2016 is wel een onderzoek ingesteld. "Sinterklaas bestond bij de brandweer", zegt hij daar nu over. De toelagen zijn stopgezet, maar het onterecht uitgekeerde geld kan niet worden teruggevorderd.

De douceurtjes werden toegekend vanwege een gesloten cultuur bij de brandweer. Medewerkers vormen volgens Integis een "familie-organisatie", een groep die een krachtig blok vormt tegen de leiding. Om medewerkers te vriend te houden zou soepel zijn omgesprongen met arbeidsvoorwaarden.

Pesten

De gesloten cultuur bij de brandweer speelt de dienst vaker parten. Vorig jaar kwam al naar buiten dat de brandweer een probleem heeft met racisme, discriminatie en pesten. Ook werd het brandweerterrein door medewerkers beschouwd als eigen terrein: zij sloegen er spullen op, zoals winterbanden en zelfs boten. De nieuwe commandant Schaap, die is aangesteld om schoon schip te maken, werd eens de toegang tot kazernes ontzegd.

Bas Eenhoorn, de burgemeester van Amstelveen en voorzitter van de veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland, reageert verontwaardigd op de onterechte uitkeringen. Eenhoorn spreekt op NPO Radio 1 over een "gesloten gemeenschap waarin mensen elkaar dingen toeschuiven en zaken worden afgedekt". "Als die gesloten familiecultuur er niet was geweest, was dit veel eerder aan het licht gekomen."

Toch heeft ook de gemeenteaccountant jarenlang niets gemerkt, zegt Eenhoorn, "vanwege de complexiteit" van de pensioenregeling. Naast het misbruik is ook een klein deel van de vroegpensioenregeling verkeerd toegepast vanwege "een technische kwestie". Omdat de regeling zo ingewikkeld is, sluit Eenhoorn niet uit dat deze "ook op andere plekken in het land niet correct is toegepast".