Spanning in de VS: JFK-files waarschijnlijk morgen openbaar

Grote kans dat morgen de website van het nationale archief van Amerika plat ligt. Dan maakt de Verenigde Staten waarschijnlijk duizenden nieuwe geheime documenten openbaar. Het merendeel van de documenten is van de FBI en CIA.

Experts verwachten niet dat door de JFK-files nieuwe verdachten in beeld komen, maar wel dat ze nieuw licht werpen op de vraag of de autoriteiten steken hebben laten vallen rondom de dood van de populaire president. "Lee Harvey Oswald stond al langer op de radar van de FBI en CIA", zegt historicus Alex Krijger in NOS Met het Oog op Morgen. "Daar zijn wel rare dingen gebeurd."

Complottheorieën

Het is alweer 54 jaar geleden dat Lee Harvey Oswald in de Texaanse stad Dallas drie kogels afvuurde op John F. Kennedy. Oswald zou nooit voor de rechter verschijnen. Twee dagen na de moord op Kennedy werd hij vermoord door nachtclubeigenaar Jack Ruby. 

Rondom de dood zijn nog veel onbeantwoorde vragen en minstens zo veel complottheorieën. Zo waren er onder meer speculaties dat de maffia achter de moord op Kennedy zat of dat er sprake was van een samenzwering. Ook werd betwijfeld of Oswald wel de enige schutter was.

Cuba

Tijdens het moordonderzoek werden duizenden documenten opgesteld. Op 26 oktober 1992 werd besloten dat deze informatie pas 25 jaar later mocht worden vrijgegeven. Morgen dus. Alleen president Trump kan er nog een stokje voor steken, maar de verwachting is dat hij dat niet doet. 

Krijger hoopt dat de documenten meer inzicht geven in het handelen van de autoriteiten in de weken voor de moord. Zo reisde Oswald een paar weken daarvoor af naar Mexico. "We weten dat hij daar contact heeft gehad met Cubanen en Russen", zegt Krijger, "en dat hij een visum aanvroeg voor zowel Rusland als Cuba. Waarom wilde hij opeens terug?"

Vraagtekens

Oswald woonde op het moment dat hij de moord pleegde weer twee jaar in de Verenigde Staten. Eind 1959 was hij naar Moskou gevlucht. "De CIA en FBI hadden hem om die reden al jaren in de gaten", zegt Krijger. "Wat ik raar vindt, is dat ze hem zo hebben laten gaan steeds."

De grote vraag is volgens Krijger of de inlichtingendiensten niet meer hadden kunnen doen. Zo is volgens experts veel verzamelde informatie niet doorgespeeld naar hogere niveaus. "Heeft iedereen altijd wel altijd zijn best gedaan om het te voorkomen? Daar plaats ik vraagtekens bij", aldus Krijger.