Vrouwtjesdieren decennialang onnodig weggeselecteerd uit onderzoek

Het blijkt een lange traditie te zijn in wetenschappelijke disciplines zoals de geneeskunde of neurologie. Nieuwe medicijnen of ideeën worden in een eerste testfase uitzonderlijk vaak enkel op mannelijke proefdieren getest. Vrouwtjesdieren worden daarentegen gespaard vanuit het idee dat hun hormonenschommelingen de onderzoeksresultaten wel eens zouden kunnen beïnvloeden.

Eerder onderzoek wees al uit dat deze logica geen hout snijdt. Vaak zijn de resultaten bij vrouwtjesdieren niet meer of minder variabel dan bij de mannetjes (die op hun eigen manier ook hormoonschommelingen hebben). En in het geval er wel verschillende effecten zouden zijn, is dat belangrijke info die je in de vertaalslag van een idee of medicijn naar mensen zou moeten meenemen.

In de meest recente editie van het prestigieuze wetenschappelijke tijdschrift Science lanceert de Amerikaanse neurobioloog en endocrinoloog Rebecca Shansky daarom een dringende oproep. Wetenschappers zouden zowel de mannetjes- als de vrouwtjesdieren moeten meenemen bij nieuw onderzoek. En ze zouden standaard in de verslagen moeten communiceren welk geslacht de dieren hebben. Shansky noemt het weglaten van vrouwelijke proefdieren eveneens het resultaat van een historisch ongefundeerde beeld dat vrouwen door hormonen wispelturiger of emotioneel minder stabiel zouden zijn. Terwijl het juist vrouwen zijn die het meest in aanraking komen met de bijwerkingen van medicijnen.

Internist vasculaire geneeskunde Jeanine Roeters van Lennep (Erasmus MC) legt ons uit hoe het uitsluiten van vrouwelijke proefdieren tot nadelige effecten kan leiden bij vrouwen.