Een wereld vol kunst en cultuur met Emma Louise Diest: 'Sag mir wo die Blumen sind' van Anselm Kiefer
- Fragmenten
- Een wereld vol kunst en cultuur met Emma Louise Diest: 'Sag mir wo die Blumen sind' van Anselm Kiefer
Mijn vaste cultuurduider Emma Louise Diest is er weer. Ze praat ons 1 keer per maand bij over alle cultuur in Nederland. Waar moeten we heen, wat moeten we zien? Deze maand: de tentoonstelling 'Sag mir wo die Blumen sind' van Anselm Kiefer, in het Stedelijk én het Van Gogh Museum. Bekijk hier het item uit de uitzending.
Video niet beschikbaar
"Het nieuwe werk van Anselm Kiefer doet ergens denken aan de binnenstad van Napels. Rouw, vervallen en door de glanzende brokstukken heen zien we flarden van een verloren verleden. Dit beeld klinkt dromerig maar de werkelijkheid ontbreekt in Kiefers werk allerminst", aldus Diest.
"De waarheid van nu staart ons in het gezicht. Kiefer begon zijn leven in de schuilkelder en terwijl tegelijk met zijn eerste stappen buiten de oorlog eindigde, bleef de strijd onder de grond door woeden. We zien een teruggetrokken maar vastberaden jongen, een stuntelige gymnasiast die de wereld ziet door een eigenzinnig beslagen brilletje", legt Diest uit.
Van Gogh wees de weg
Diest: "Van Gogh wees hem de weg, gretig leende hij ieder vergezicht en kroop hij in het hart van de zonnebloem. De kwetsbare gedachten vallen samen met de krachtige lijnen van zijn zelfportret. Verbonden met het materiaal, het zand, de zaden, het stro en het metaal. We zien het zware lood een bijna voltooid werk bedekken. De angst, het verdriet en de agressie voelen we in ieder beeld. We zien ook de verrukking van het ontstaan van nieuwe betekenissen. Uit het as herrijst een wereld die we nog niet eerder zagen. Woeste grond die op het punt staat nieuw leven voort te brengen. Laag over laag, het verdorvene wordt omgesmolten, de geschiedenis krijgt een andere gedaante."
"Groots, alles is groots, misschien zelfs megalomaan. ‘Sag mir wo die Blumen sind’, weemoed, verlangen, hunkering, we verdwijnen niet maar groeien met de omvang van het werk mee. En dan plotseling voelen we dat herkenbare ongemak, want een kunstenaar die zoveel ruimte inneemt is verdacht. Het werk lijkt Kiefers kolossale gedachten amper te kunnen dragen. Kijken we naar de glimmende ijdelheid van de meester? De koning die vanaf zijn hoge troon de ware kunst laat zien? Lachend soms zelfs dansend voor zijn eigen creaties in het enorme atelier in Parijs of voor dag en dauw fietsend van werk naar werk op zijn eigen uitgestrekte terrein in Barjac. Kiefer zal zijn streken nooit aan ons uitleggen. ‘Schilders praten niet’ aldus Kiefer, ‘die schilderen’. ‘Sag mir wo die Blumen sind’, onze ogen vallen samen met het zwierige handschrift van de kunstenaar", besluit Diest.
