Feit of fictie: 50 procent van kunstroven treft particulieren

Het was één van de meest grootschalige en spraakmakende kunstroven uit de Nederlandse geschiedenis: in 2005 werden 24 schilderijen gestolen uit het Westfries Museum. Een groot deel van die kunstwerken werd nooit teruggevonden. De directeur van hetzelfde museum beweert vandaag in de Telegraaf dat 50% van de kunstroven particulieren treft. Slechts in de 2% van de gevallen zijn musea het slachtoffer van kunstroof. Lammert de Bruin checkt of deze uitspraak klopt.  

Melkboer

Volgens Arthur Brand, een van de weinige kunstroofkenners van Nederland, komt dit percentage dicht in de buurt van de werkelijkheid. “Maar we moeten wel een slag om de arm houden, want echt harde gegevens zijn er niet. Het merendeel van de kunstwerken hangt ook bij particulieren thuis. Nederland staat er om bekend dat zelfs de melkboer en de bakker kunst aan de muur hebben hangen. Dus ja, inbrekers komen nogal snel in aanrakingen met schilderijen en beelden.”

Spectaculair 

Toch hoor je daar maar weinig over, zegt Brand. “De reden waarom een roof in museum de pers haalt, is omdat het om hele belangrijke werken gaat. En het zijn ook hele spectaculaire diefstallen. In het Westfries Museum heeft iemand zich laten insluiten onder een doodskist die in het museum lag. Dat zijn spectaculaire verhalen natuurlijk.”

80% 

De politie in Nederland is volgens Brand erg succesvol in het opsporen van gestolen kunst. De roofkunstexpert werkt vaak samen met hen om kunstwerken te achterhalen en meer dan eens is ze dat ook gelukt. “Wereldwijd ligt het percentage van teruggevonden roofkunst tussen de 5 en 10%, in Nederland is dat getal 80%.” Volgens Brand komt dat door de bijzondere aanpak van de politie. “De eerste jaren ga je achter de dieven aan, maar die werken worden heel snel doorverkocht en gaan zo van de ene naar de andere eigenaar. Op een gegeven moment komt het bij de 8e persoon terecht die niet eens weet dat het gestolen is. De politie heeft ervoor gekozen om achter de kunstwerken aan te gaan in plaats van de dieven, en die aanpak werpt zijn vruchten af.”

De stelling dat 50% van de kunstroven particulieren treft, en maar in 2% van de gevallen musea, is grotendeels feit. Harde cijfers zijn er niet, maar dit getal is volgens Arthur Brand, kunstroofkenner, een goede schatting.