Jortcast #103: De Klimaatkwaal is van ons allemaal

Klimaatstress is de nieuwste hype op het gebied van psychische gezondheid. Hoogleraar sociale psychologie Roos Vonk licht toe waarom deze vorm van stress zich bij de één manifesteert in de vorm van vliegschaamte en bij de ander leidt tot frustratie dat opeens ‘niets meer mag’. Want je hoeft geen groene fanaticus te zijn om te lijden aan deze kwaal: ook klimaat-onverschilligen zijn slachtoffer.

{podcast audio="80832" caption="Jortcast #103 De klimaatkwaal is van ons allemaal" }

De confrontatie met een onoplosbaar probleem stelt ons voor dilemma’s in ons dagelijks leven. Het resultaat: stress. Zo ook het klimaatprobleem. Of je nu dagelijks klaagt dat niks meer mag, van een lange hete douche tot een plastic zakje om je lunch, tot het klimaatgekkie dat zijn regenwater opvangt in een ton en daar klimaatneutrale thee van zet. Het zijn volgens Vonk allebei verschijningsvormen van deze soort stress. Dat dr Kelder lacht om het idee dat de Nederlander straks als klimaatvluchteling bestempeld kan worden, omdat hij wegens zijn overstroomde woning naar Duitsland verhuist, is volgens Vonk óók een uiting van klimaatstress. "Dat lachen kan al betekenen dat jij je zorgen maakt. Dat je onbewust in de stress bent."

Onbewust

"Mensen maken zich zorgen en ze weten niet precies wat ze eraan moeten doen", zegt Vonk. Ze uiten dat vervolgens dus op verschillende manieren. Zelfs klimaatontkenners. "Onderzoek wijst erop dat zij ook stress hebben. Vooral wanneer er veel alarmsignalen zijn, de gevolgen ernstig zijn en de gevolgen mensen persoonlijk kunnen raken, zijn ze geneigd zich ervoor af te sluiten." Op die manier proberen zij de stress de baas te blijven, ook al is die misschien onbewust.

Daarnaast laat onderzoek volgens Vonk zien dat mensen op zulke momenten van stress gaan vertrouwen op de overheid. "Ze vertrouwen dan bijvoorbeeld op Thierry Baudet. Je besteedt het uit." Dat uitbesteden gebeurt vooral bij complexe problemen waar mensen zelf (te) weinig kennis van hebben. Het klimaatprobleem is daar bij uitstek het voorbeeld van. "De meeste mensen snappen het niet", zegt Vonk. "Dus je moet vertrouwen op andere instanties."

{twitter url="https://twitter.com/drKelderenCo/status/1101381431891292160" caption="Bikiniskiën met de premier" }

{videofragment video="50648" caption="Roos Vonk over klimaatstress" image="402944" }