'Red niet alle bedrijven'

Er worden miljarden uitgetrokken voor KLM en de zakken van minister Hoekstra lijken oneindig diep om het slagveld dat het coronavirus aanricht in het bedrijfsleven te verlichten. "Maar er liggen nu ook bedrijven op de IC die daar misschien niet thuishoren", zegt Justin Jansen, hoogleraar ondernemerschap aan de Rotterdam School of Management in dr Kelder en Co.

"We kwamen uit een tijd van hoogconjunctuur", zegt de hoogleraar. "Dat betekent dat ook met de bedrijven die het eigenlijk al moeilijk hadden nog net hun hoofd boven water konden houden. Denk aan ouderwetse concepten, de winkelstraat waar veel bedrijven gevestigd zijn die niet met hun tijd meegaan, die zullen straks ook als eerste omvallen."

Jort Kelder benadrukt dat Rutte in zijn persconferentie weinig oog heeft gehad voor het leed van het bedrijfsleven. "Rutte kondigt dan steunmaatregelen aan, maar dat zijn hele generieke maatregelen. Eigenlijk krijgt iedereen geld. Denk jij dat die steun veel specifieker moet zijn?"

Voor alle bedrijven is plek op de IC

"In een ideale situatie zou je dat wel willen. De overheid moest heel snel reageren en dat hebben ze heel goed gedaan. Deze regelingen zijn eigenlijk in een weekend uit de grond gestampt", zegt Professor Jansen.

"Maar ik maak dan ook even de vergelijking met de zorg, er wordt door artsen ook nagedacht wie je op de IC zou willen hebben en wie niet. Dat zou je bij het bedrijfsleven eigenlijk ook willen."

"Bij de bedrijven mag iedereen meteen door naar de IC, er zit helemaal geen rem op", constateert Jort Kelder. "Er zit helemaal geen rem op inderdaad", zegt hoogleraar Jansen. "Het is ook met name op korte termijn, maar op een gegeven moment wordt die overheidssteun afgebouwd en dan gaan er heel wat klappen vallen. Die bedrijven hadden het eigenlijk al moeilijk, maar door de economische gunstige omstandigheden ging het nog net goed. Zij zullen straks als eerste gaan omvallen", zegt professor Jansen.

"Je gooit dus miljarden overheidsgeld naar bedrijven die later alsnog failliet gaan", concludeert Jort Kelder.

Scherp aan de wind

Er is nog een andere groep die straks als eerste om gaat vallen, en dat zijn bedrijven die snel groeien. Professor Jansen doet veel onderzoek naar deze bedrijven. Bij deze bedrijven komt het steunpakket niet aan en dat is volgens Jansen echt zonde.

Het gaat dan om start-ups en andere jonge bedrijven die heel snel groeien en alles wat ze hebben direct weer in het bedrijf investeren. Omdat ze zo snel groeien kunnen ze geen omzetcijfers laten zien en dus geen gebruik maken van de regelingen. Ook hebben ze vaak geen spaargeld omdat alle winsten meteen weer in de groei van het bedrijf worden geïnvesteerd.

"Die bedrijven varen nu echt scherp aan de wind. Zij hebben nu ook echt grote problemen qua financiering. Investeerders en financiers trekken zich terug. Invsteringbudgetten worden on hold gezet."

"Het is alsof je op de intensive care ligt en iemand knipt ineens de zuurstof door", constateert Jort Kelder. "Ja, en die bedrijven zijn juist de groeimotor van Nederland. Ze zorgen voor veel werkgelegenheid en heel veel banen. En ze zijn heel innovatief. Ze komen met allerlei nieuwe verdienmodellen en innovaties. Ze voegen heel veel waarde toe en zorgen ook voor vernieuwing in de waardenketen, toeleveranciers gaan door dit soort bedrijven ook innoveren. Deze snelgroeiende bedrijven zijn misschien nog wel veel belangrijker voor de groei dan grote bedrijven als KLM", zegt Jansen.