Honden en tbs-cliënten kunnen elkaar veel leren

Zeven jonge ex-laboratorium beagles staan aan het begin van een nieuw leven. En daarvoor krijgen ze hulp van forensische cliënten van de Woenselse Poort in Eindhoven. De trainers leren de honden basisvaardigheden die adoptie vergemakkelijken en de honden leren de trainers ook nieuwe lessen.

Met een stomend kopje van de in de kliniek gebrande koffie leunt medewerker van de Woenselse Poort Matty Timmermans tegen een tafel naast een sportveld. Het sportveld vormt het middelpunt van de gesloten kliniek en is omringd door verschillende gebouwen en hoge hekken. We wachten op de zeven trainers.  

De hondentrainers zijn forensische cliënten van de verschillende afdelingen van de forensische zorginstelling en tbs-kliniek in Eindhoven. Drie keer per jaar worden asielhonden getraind, zodat die socialiseren en een nieuwe adoptiefamilie kunnen vinden. Het is een initiatief van stichting Dutch Cell Dogs, die bij klinieken en instellingen in het hele land trainingen geeft.

Inmiddels hebben al ruim 280 asielhonden op het sportveld gestaan. Dit keer is het de beurt aan zeven jonge beagles die de eerste maanden van hun leven alleen maar witte jassen in een laboratorium hebben gezien. De trainers stonden de eerste weken dan ook tegenover angstige, trillende hondjes, vertelt Matty. Vandaag is de één na laatste week aangebroken en alle honden hebben in die tijd grote stappen gezet.

Eén voor één sluiten de zeven trainers zich aan bij de tafel. Allemaal hebben ze een broodtrommel of plastic bakje gevuld met kleine stukjes worst mee. Die hebben ze eerder voorbereid en gebruiken ze om de honden mee te belonen.

De meeste trainers hebben elkaar pas leren kennen toen het trainingstraject van Dutch Cell Dogs begon, maar inmiddels kletsen en grappen ze met elkaar alsof ze al jaren bevriend zijn. Ook ik word meteen met openheid ontvangen. De trainer van Snoopy laat mij een boekje zien waarin ze de voortgang en eigenschappen van haar puppy bijhoudt: dat hij al kan zitten, soms nog trekt aan de riem, maar ook dat hij nieuwsgierig en zelfverzekerd is.

Het busje van Dutch Cell Dogs komt het terrein op rijden en het enthousiaste geblaf van de honden vult de binnenplaats van de instelling. De trainers pakken klikkers, heuptasjes en poepzakjes terwijl ze wachten tot hun puppy uit het busje is geladen. Instructeur Eva van Dutch Cell Dogs vertelt dat de beagles in de kennel al enthousiast waren omdat de dieren wel wisten dat het weer tijd was voor een training.

Met elk een hond aan de lijn lopen de trainers een rondje langs de randen van het sportveld. Er liggen gele stokken op de grond. De honden moeten op aanwijzing van de trainer stoppen voor de stok en worden dan beloond. Ik loop mee met Snoopy’s trainer, al is de microfoon een grote afleiding voor de drukke puppy. Zodra Snoopy doorheeft dat de microfoon geen speelgoed is, keert hij zich weer tot zijn trainer. Hij gooit alles in de strijd voor snoepjes: hij geeft uit zichzelf poot, gaat liggen en volgt braaf de opdrachten van zijn trainer op.

Niet alle honden zijn even zelfverzekerd als Snoopy. Beagle Dobby zit trillend met zijn trainer op het veld. Het dier heeft zelfs een jasje gekregen omdat hij te weinig beweegt en het anders koud krijgt. Zijn trainer knuffelt en aait hem het grootste deel van de les om op die manier het vertrouwen in mensen te vergroten.

Steeds worden er nieuwe opdrachtjes toegevoegd om de honden en trainers uit te dagen en dichter tot elkaar te brengen. Alle trainers zijn gefocust op hun hond. Ik vraag aan instructeur Eva wat de kracht is van het programma, en zij vertelt dat de honden een spiegel zijn voor de trainer. Zo komen ze soms ook tot nieuwe inzichten over hun eigen gedrag. Volgens begeleider Matty kunnen trainers er ook andere lessen uithalen, die hen helpen bij de terugkeer naar de maatschappij. Een belangrijke les is het omgaan met gevoelens van verlies en rouw als het trainingstraject voorbij is. En voor cliënten die moeite hebben met mensen vertrouwen, is een niet-oordelend, ontwapenende puppy een mooie eerste stap.

Bij het volgende deel van de training loopt de groep met de honden aan de lijn over het terrein. We komen veel mensen tegen. De trainers praten met de voorbijgangers over de vooruitgang – of ondeugendheid – van de honden. Ook een paar cliënten die volgende editie hopen mee te doen met de trainingen, lopen mee en nemen het tafereel geïnteresseerd in zich op.

Daarna worden de riemen losgemaakt en mogen de honden nog even spelen zodat ze de laatste energie eruit kunnen rennen. Tot slot volgt een reflectie waarin alle trainers vertellen hoe het ging, waar ze tegenaan liepen en waar ze de volgende keer meer aandacht aan willen geven. Terwijl alles wordt opgeruimd en de aandacht wat is verslapt, plast een puppy tegen een pion en poepen twee andere honden nog snel op het veld. Ook dat hoort bij de verantwoordelijkheid van een puppy trainen.

Vrijdag 13 december laten de trainers zien wat de honden de afgelopen weken hebben geleerd en kunnen geïnteresseerden en toekomstige adoptieouders kennis maken met de honden en trainers. Op Stichting Hulp en Herplaatsing Huisdieren staat een overzicht van de asieldieren.

Luister de reportage hier terug: