Net als onze telefoon, staan we altijd aan: hoe lossen we dit op?

Een ping tijdens het ochtendontbijt, een appje onder werktijd of doelloos scrollen door sociale media als je eigenlijk al had moeten slapen. Steeds meer mensen geven aan (of toe) dat ze telefoonverslaafd zijn. 

Erik Matser is klinisch neuropsycholoog en schreef het Engelstalige boek ‘Elements of a better life’ over de invloed van technologie op onze levens. Hij stelt dat we, door onder andere smartphones, altijd ‘aan staan’. Onze hersenen raken daardoor vermoeid, we krijgen onder andere last van onze nek en schouders, hoofdpijn en problemen met concentratie. En we hebben moeite met ontspannen. Gelukkig heeft hij ook oplossingen. 

“We zijn op aarde voor connectie”, zegt Matser. Smartphones, in tegenstelling tot wat je misschien zou verwachten, maken dat alleen maar moeilijker. 

Volgens Matser zijn veel jonge mensen niet zo fit als ze zouden moeten zijn. Dat komt doordat hun hersenen altijd aan staan, en daardoor kunnen ze hun gedachten niet uitzetten. “We zijn gemaakt voor rust”, vertelt de neuropsycholoog. Er zijn drie fases die onze hersenen doorgaan: (1) vooruitdenken, (2) reflecteren op de toekomst en (3) omgaan met de rust van nu en weinig prikkels hebben. En met die derde fase hebben steeds meer mensen problemen. Dat terwijl er is bewezen dat je creatiever wordt en beter kan binden met anderen als je weinig prikkels hebt en ontspannen bent. 

“Ik zag een vrouw in een prachtig bos met een smartphone aan haar oor. Ze was aandelen aan het verhandelen.” De continue prikkels van smartphones zorgen voor een dopamine rush, en door het scherm staan je hersenen constant aan, zo legt Matser uit. Dat stofje, dopamine, speelt ook een grote rol bij het verslavingsproces van bijvoorbeeld alcohol en drugs. Een verslaving is voor altijd, je maakt namelijk iets wakker in je brein. Je krijgt microbloedingen in je hersenen, daar moet je mee om leren gaan. 

Ook ging het in het gesprek uitvoerig over een andere oorzaak van stress: perfectionisme. “Perfectionisme komt van buitenaf. Het is een angststoornis.” Matser presenteert ook schokkende cijfers over de toekomst die we naderen: 1 op 3 lijdt in 2040 onder perfectionisme, dat is een angststoornis die van buitenaf komt. Het vervormt je persoonlijkheid. Perfectionisten leggen de lat hoog en dat heeft veel te maken met hoe anderen van hun denken, waardoor veel stresshormonen vrijkomen. In plaats daarvan moeten we naar passie toe. Je moet erachter komen wat je leuk vindt, met een lekkere kop koffie op de bank. “We moeten beseffen dat we allemaal imperfect zijn. Imperfect en met complexe emoties en gevoelens." We moeten volgens Matser elkaar ook zien als imperfect, maar toch van elkaar houden. En die ‘we’ naar ‘ik’ vertalen is het perfecte tegengif voor perfectionisme. 

Hersenen herstellen heel snel van overprikkeling, in één week. Dus hoe zorgen we voor ontprikkelde en gezonde hersenen? Bewegen moet weer in raken - we moeten meer wandelen en fietsen naar werk. Daarnaast moeten we ons richten op maximaal vier uur schermwerk en genoeg rustmomenten inbouwen. En we moeten vooral gaan leven zoals we zijn, met zelfcompassie.

Beluister het hele gesprek met Erik Matser hieronder.