Nederland staat op plek 10 op gebied van innovatie: 'Dat kan beter'

Volgens staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat, Mona Keijzer, staan we dus helemaal bovenaan als het gaat om innovatie. Dat zei de staatssecretaris gisteren in het tv-programma Buitenhof. Maar hoe innovatief is Nederland echt?

Wat is innovatie?

Om de innovatie van Nederland te beoordelen, moet eerst duidelijk zijn wat onder innovatie wordt verstaan. Volgens Henk Kievit, faculteitsdirecteur van Business Nyenrode Universiteit kan je innovatie als volgt zien: "Innovatie is iets wat er nu is, maar waar je twintig jaar geleden niet kon voorstellen dat het bestond. Denk bijvoorbeeld aan de mobiele telefoon. Twintig jaar geleden dacht niemand hierover na, maar nu kunnen we niet zonder."

Henk Volberda, hoogleraar aan de Amsterdam Business School aan de UvA, doet onderzoek naar mondiale concurrentie-index, waar innovatie ook onderdeel van is. Volgens hem zijn er twee definities van innovatie, namelijk hoe bedrijven in staat zijn nieuwe producten en diensten te ontwikkelingen, die nieuw zijn voor de consument en de markt.

We staan vlak achter Amerika

Er zijn meerdere reden waarin Nederland uitblinkt, als het om innovatie gaat. Volgens Volberda komt dit vooral omdat er in Nederland veel ruimte is voor ondernemerschap. "Daarnaast kan je in Nederland ook snel een bedrijf oprichten. Dat is de sterkte van de Nederlandse economie."

Kievit vult daarop aan dat de Nederlanders ook erg goed zijn in samenwerken. "Wij zijn niet bedreigend voor andere, grote economieën", vertelt hij. "Maar kijk naar de landbouw. Daar worden zoveel nieuwe productietechnologieën gebruikt. Wij zijn hierin tweede en staan daarmee achter Amerika. Dat is best knap voor zo'n klein landje."

Nanotechnologie

Niet alleen in de landbouw, ook in de rest van Nederland is sprake van veel innovatie, vertelt Kievit. "Kijk bijvoorbeeld naar de nanotechnologie die in Enschede wordt gebruikt.

Of naar de provincie Groningen, waar de universiteit en de NAM onderzoek doen naar hoe je het beste met energie om kan gaan. Kortom, Nederland innoveert."

Hoe hoog staat Nederland?

Uit het onderzoek van de Amsterdam Business School blijkt dat Nederland omtrent innovatie een plek is gedaald: van plek 9 naar plek 10. Duitsland staat op nummer een, gevolgd door de Verenigde Staten en Zwitserland.

Nederland scoort wel hoog op het gebied van concurrentievermogen. Daarin staat ons land op nummer vier. Hierdoor staan wij het hoogst van Europa. Volgens hoogleraar Volberda is het concurrentievermogen een samengestelde index van de voedingsbodem van innovatie. Innovatie is een van de vier pijlers daarvan en op die manier kan je een goede inschatting van innovatie maken.

Wat kan beter?

Toch zijn er redenen waarom Nederland niet op de hoogste plek staat. Volgens Kievit zijn de landen om ons heen beter in het onderwijssysteem. "We moeten zorgen dat ons onderwijssysteem up-to-date blijft. Ik hoor weleens studenten zeggen: 'Ik heb de perfecte geschiedenis gehad: ik weet nu hoe we het in het verleden deden, maar in het bedrijfsleven is de technologie al verder."

Volberda benadrukt dat de Nederlandse overheid vooral op de lange termijn in het innovatievermogen moet investeren.

Investeren in kennis en nieuw onderzoek

"Duitsland en Zwitserland investeren fundamenteel meer in research en development. Nederland moet echt een tandje bijschakelen en investeren in nieuw onderzoek en technologieën. Denk aan robotsering, big data of kunstmatige intelligentie."

En dat is niet het enige: Nederland moet ook investeren in de kennis en vaardigheden van de toekomst. 65 procent van de kinderen die nu in groep drie van de basisschool zitten, gaan functies uitoefenen die nu nog niet bestaan. Ook hier moet de overheid rekening mee houden, willen we innoverend blijven.

Radio EenVandaag

Dit artikel is een bijdrage van Radio EenVandaag, elke werkdag tussen 14 en 16 uur op NPO Radio 1. Meer over de uitzending is te vinden op EenVandaag.nl, Facebook of op Twitter.