Geachte heer Wilders, beste Geert

Het zit zo. Zondagavond liep ik tijdens een commercial break van het Carré-debat even naar de keuken voor een kop thee en onderweg ving ik ineens een bekend zinnetje op: "Ik heb niets tegen de islam", zei de stem van Mark Rutte, die uit mijn televisie kwam. "Hè", dacht ik. "Dat zinnetje ken ik!" Tijdens de volgende break bleef ik kijken en zag ik dat de zin afkomstig was uit een spotje van uw partij.

In de minuten die volgden kreeg ik diverse appjes van collega’s: "He! Die quote van Rutte in de PVV-spot komt uit ons interview met Rutte!"

De volgende dag zijn we dat gaan checken. En wat bleek? Het klopte. Enkele weken geleden interviewde ik Mark Rutte voor Dit is de Dag, een interview dat we op onze redactie inmiddels ‘het grote Paaseieren-interview’ noemen. In dat interview sprak ik behalve over paaseieren ook met Rutte over de islam en u blijkt een zin uit dat interview gewoon te hebben gejat. Luister maar. HIER hoort u Rutte in ons interview, en HIER hoort u Rutte in uw spotje. Duidelijk toch?

Normaal gesproken vind ik het prima als mensen citaten uit interviews die ik maak overnemen. Meestal gebeurt dat namelijk heel netjes: mensen vragen toestemming of zeggen erbij dat het een citaat uit Dit is de Dag betreft.

In dit geval kijk ik er anders naar. Dat komt door u. U geeft nauwelijks serieuze interviews. Mark Rutte doet dat gelukkig wel. Ondanks zijn drukke baan maakte hij al voor de ‘hete’ fase van de campagne tijd voor ons en daarmee voor onze luisteraars. Hij moest behoorlijk aan de bak tijdens het interview, zoals gasten, van welke partij dan ook, dat wel vaker moeten in ons programma. Maar hij deed het.

U doet dat niet. Dat mag in dit land. Niemand kan u (gelukkig) dwingen naar een studio te gaan. Dat moeten we zo houden. Maar irritant is het wel. U staat hoog in de peilingen, kunt zomaar de grootste worden volgende week woensdag. Wij, onze luisteraars, de kiezers: we willen weten wat u vindt, wat u wilt met dit land, wat uw concrete plannen zijn. Maar u weigert nagenoeg geheel zich er serieus over te laten interviewen, zelfs als u dat eerder persoonlijk heeft toegezegd, zoals bij Nieuwsuur. Als u dan vervolgens schaamteloos jat uit gesprekken met collega’s die wel de moeite nemen ons te woord te staan, irriteert dat me behoorlijk.

Daarom hebben we bij uw medewerkers nagevraagd hoe u aan het betreffende citaat kwam. Weet u wat hij zei? Gewoon, van internet geplukt. Eh, dat mag niet, meneer Wilders. Toegegeven, we moesten het even uitzoeken, maar u handelt in strijd met het ‘auteursrecht’ van de EO. Natuurlijk, u mag citeren uit onze uitzendingen, maar dat citaatrecht is bedoeld voor serieuze uitingen en niet voor promo-spotjes van politieke partijen.

Toen we uw mensen vervolgens vroegen het spotje offline te halen, kregen we meteen een bericht van een heel duur ogend Amsterdams advocatenkantoor. Volgens uw advocaat was er geen sprake van een schending van het auteursrecht. Weet u waarom niet? "Het geluid is louter het gevolg van het openzetten van een microfoon", schrijft hij. Ja, hij zegt het echt, uw advocaat. Alsof Rutte in iedere openstaande microfoon spontaan de bewuste zin roept…

Meneer Wilders, ik heb helemaal geen zin in juridisch gedoe. Interviewen is heel veel leuker. Daarom een voorstel. Wij staken onze juridische handelingen. En u komt voor 15 maart langs in onze studio voor een journalistiek interview over wat u allemaal concreet gaat doen als u premier wordt. Een premiersinterview, zeg maar. Deal?

Tijs van den Brink is presentator van Dit is de Dag