Buitenland
EO

Hoogleraar: verzoek NAVO-baas Stoltenberg om wapens aan Oekraïne is een 'paniekoproep'

foto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Hoogleraar: verzoek NAVO-baas Stoltenberg om wapens aan Oekraïne is een 'paniekoproep'

NAVO-baas Jens Stoltenberg roept de lidstaten op om meer wapens te leveren aan Oekraïne, ook als dat volgens de normen van het bondgenootschap eigenlijk niet meer kan. "Een paniekoproep", zegt emeritus hoogleraar internationale betrekkingen Henk Overbeek in Dit is de Dag. "Als ik de berichten goed interpreteer, dan staat het front min of meer op instorten. Er is acuut behoefte aan van alles en nog wat."

NAVO-landen moeten nog meer wapens naar Oekraïne sturen, maar is dat wel verstandig? (18 april 2024) - Dit is de Dag

Voor Nederland zou het gaan om een Patriot-luchtverdedigingssysteem, waar Nederland er vier van heeft. Eerder zei demissionair premier Rutte juist niet verder te kunnen gaan in het leveren van extra systemen omdat Nederland zich dan niet meer aan de NAVO-eisen zou houden.

Risico-afweging

Maar heeft Nederland het Patriot-systeem niet zelf nodig voor de verdediging? Defensie-expert Peter Wijninga van het Haagse Centrum voor Strategische Studies (HCSS) denkt dat de kans minimaal is dat Nederland het luchtverdedigingssysteem nodig heeft voor het eigen luchtruim. "Je moet een risico-afweging maken. Als je het weggeeft, kun je jezelf minder makkelijk verdedigen, maar misschien is verdedigen wel helemaal niet nodig."

Met drie systemen kun je best wat: "Als het een paar verdwaalde raketten zijn, is het voldoende, maar als het een massale aanval is zoals we afgelopen weekend hebben richting Israël, dan is het absoluut onvoldoende." Dat laatste is echter nogal onwaarschijnlijk, omdat Rusland het enige land is dat überhaupt zo’n aanval zou kunnen uitvoeren. Die zijn echter druk in Oekraïne. Van andere landen hebben we op dit moment niks te vrezen, denkt Wijninga: "Ik denk niet dat bijvoorbeeld de Chinezen ons gaan aanvallen."

Doel

Een belangrijkere vraag is of het wel moeten willen, vindt Overbeek. "Wat is het doel wat nagestreefd worden? Oekraïne helpen, maar waarmee? De oorlog winnen? Dat wordt ons steeds verteld, maar volgens mij is dat een onmogelijk doel geworden", zegt hij. "We zijn dan dus bezig om de Oekraïners ertoe aan te zeggen om door te vechten, terwijl we ze niet de middelen geven om het doel te bereiken. Dat vind ik een immorele positie."

Wijninga is het daar niet mee eens. "Doorvechten willen ze zelf. De vraag is of we ze in staat willen stellen om - mocht het tot onderhandelingen komen - een betere uitgangspositie te hebben om de situatie te dicteren", zegt hij. Hij vindt dat we de Oekraïners vooral moeten helpen om hun steden te beschermen. Patriot-systemen zijn daarvoor nuttig, omdat Rusland veel ballistische raketten gebruikt.

Dit is de Dag

Dit is een artikel uit Dit is de Dag (EO). Een opiniërend journalistiek radioprogramma met @TijsvandenBrink, @MargjeFikse of @HansvanderSteeg. Maandag tot vrijdag om 18.30 uur op NPO Radio 1.

Ster advertentie
Ster advertentie