'Suikerrijke tussendoortjes zijn genotsmiddelen'

Het is volksvijand nummer één: suiker. We krijgen er onbewust een hoop van binnen, want wie niet elk etiket leest, zal niet merken dat onschuldige producten vaak vol suiker zitten.

Suiker in vleeswaren?

Een voorbeeld daarvan is vleeswaren. Marion van den Bosch stuurde Radar een e-mail dat zij om gezondheidsredenen is gestopt met snoepen en dus extra goed let op wat ze eet. Ze is gestopt met het eten van zoete dingen. Ze kocht onlangs bij een natuurvoedingswinkel schouderham en rundersalami van het merk St. Hendrick. Er bleek dextrose in de salami te zitten en rietsuiker in de schouderham. Je verwacht het niet als je bij een natuurvoedingswinkel doodnormale vleeswaren koopt die biologisch zijn. "Suiker zit er deels in voor de smaak, maar soms is het een technische toevoeging", zegt Renger Witkamp, hoogleraar voeding en farmacologie van de Wageningen Universiteit. "Het is vreemd dat het er in zit."

Wat is suiker?

Er zijn heel veel soorten suiker, maar de verzamelnaam is 'koolhydraat'. Een koolhydraat is een ketting van suikermoleculen en koolhydraten dienen vooral als energiebron voor de mens, maar ook planten en dieren. De rietsuiker en dextrose die Van den Bosch vond in haar vleeswaren zijn suikers allebei even ongezond. Dextrose is glucose en rietsuiker is sucrose. Het is allebei even slecht voor de mens, want eigenlijk zijn er geen goede suikers. "Suiker is suiker" roept Witkamp daarover. Ook een bekende term is fructose. Dat is fruitsuiker. Klinkt al beter, maar volgens Witkamp is dat net zo slecht als je er veel van binnenkrijgt. "De lever wordt dan vet."

'We gaan het aanpassen'

Henk van Oers is de biologische slager van St. Hendrick. Hij zegt dat ze rietsuiker toevoegen voor de smaak. "We zijn er mee bezig om suiker weg te laten. Hoe lang dat duurt weet ik niet." Van Oers zegt dat hij al een eind op weg is om het weg te laten, onder meer in de boterhamworst. Ook wordt er gekeken hoe het uit de schouderham geweerd kan worden. "We hebben al een smaaktest gedaan, maar waren nog niet tevreden over de smaak. We maken vleeswaren met zo min mogelijk toevoegingen. Het moet ook lekker smaken, dus we blijven doorgaan om al het suiker eruit te halen." Goed om te horen dus dat in ieder geval Van Oers al enkele jaren bezig is om suiker uit vleeswaren te verwijderen.

Ook supermarktketen Albert Heijn verkoopt vleeswaren met toegevoegde suikers. Dat doet de grootgrutter voor de smaak laat een medewerker weten. Albert Heijn zegt dat de suiker wordt toegevoegd om de zoute smaak te reduceren. Je zou denken dat je er ook voor kan kiezen om de vleeswaren minder zout te maken. Daar zit wel een kern van waarheid in volgens Renger Witkamp. "Receptoren op je tong kunnen smaken versterken. Het versterkt de hartige smaak."

Hoe slecht is suiker voor ons?

Slecht. Mensen die een overdaad aan suikerrijke producten binnenkrijgen krijgen vaak te weinig andere voedingsstoffen binnen. Daarnaast kan je er op rekenen dat je vaker langs de tandarts moet, want je loopt een grotere kans op gaatjes in je kiezen en tanden. Daarom adviseert het Voedingscentrum om niet meer dan vier keer per dag iets met suiker te eten, buiten de reguliere maaltijden om. Teveel fructose (fruitsuiker) is ook niet goed, want het zuur in fruit kan tanderosie veroorzaken.

Is het tijd voor een suikertax?

"Er moet belasting komen op suikerproducten zoals cola, koeken en toetjes." Dat zegt Ruud van der Linden. Hij was te zwaar en had bloed laten prikken. Het suikergehalte was aan de hoge kant. "Ik heb toen alle suiker laten staan en ben overgestapt op volkoren producten. In één maand ben ik zeven kilo afgevallen. Iedereen zou het moeten doen." Volgens Van der Linden scheelt het in zorgkosten.

Nine Kooiman is Tweede Kamerlid voor de SP. Zij is niet zo zeer vóór een suikertax, omdat je dan de boete bij de consument legt in plaats van bij de producent. "Wij gaan uit van het principe dat de vervuiler betaalt. De overheid moet afspraken maken met fabrikanten over de hoeveelheid suiker in ons eten."

Volgens Renger Witkamp zijn er landen die in het verleden wel een suikertax hebben ingevoerd. Mexico bijvoorbeeld, daar zou het werken. "De meningen zijn verdeeld, want Denemarken heeft het juist weer teruggedraaid. De Wereldgezondheidsorganisatie denkt dat de consumptie van suiker afneemt als de prijzen van suikerrijke producten verhoogd worden."

'Tussendoortjes zijn genotsmiddelen'

Witkamp zegt dat tussendoortjes genotsmiddelen zijn. "Lekker, maar met mate. Je kan ook water drinken of een sinaasappel eten. Groenten en brood voldoen aan de dagelijkse koolhydraatbehoefte van de mens." Witkamp zegt dat we mensen moeten verleiden om andere dingen te eten, zoals fruit of gegrilde groenten.

Reageren? Dat kan onder dit artikel op de website van Radar of plaats een reactie op de Facebookpagina van Radar. Dit artikel en meer consumentennieuws in je mailbox? Meld je dan aan voor de gratis nieuwsbrief van Radar.