Tips om lekker zonder zout te eten

SVH Meesterkok Michel Hanssen stond jarenlang in de keukens van internationale (sterren)restaurants. Hij was onder meer chefkok van het Kurhaus in Scheveningen, Hotel Pulitzer in Amsterdam en Kasteel Erenstein in Kerkrade. Zijn leven veranderde enorm toen hij een hartinfarct kreeg met als gevolg dat zijn hart onherstelbaar beschadigd raakte. Hij mocht van zijn dokter geen toegevoegd zout meer eten.

Negen gram zout per persoon

Hanssen vindt dat we in Nederland veel te veel zout eten. "We eten negen gram zout per persoon per dag terwijl we maar één tot drie gram nodig hebben. Artsen adviseren maximaal zes gram zout per dag." De norm van zes gram zout per dag is ook de maximale hoeveelheid die het Voedingscentrum adviseert aan volwassen. Des te jonger je bent, des te minder zout je mag hebben. Vooral voor jonge kinderen is zout ongezond. Zo mogen baby's niet meer dan één gram zout per dag. Dat komt omdat de nieren van baby's, maar ook jonge kinderen, nog niet veel zout aankunnen. Het Voedingscentrum adviseert daarom om geen zout toe te voegen aan het eten van jonge kinderen en baby's.

Spice Wise

Het boek Spice Wise van Michel Hanssen verscheen twee jaar geleden en bevat allerlei recepten voor een lekkere maaltijd, zonder toegevoegd zout. Voor zijn boek is Hanssen gaan kijken naar andere manieren om smaak te geven aan een gerecht. Er zijn allerlei kruiden die net zoveel smaak geven aan gerechten zodat je geen zout hoeft toe te voegen. "Denk aan peper, tijm, dille of een snufje piment." Inmiddels is ook het boek Spice Wise Too uit, de opvolger van Hanssen's eerste kookboek Spice Wise. Hierin staan nog meer zoutloze gerechten die je makkelijk zelf kan maken.

Waarin zit nou veel zout?

'Gemaksproducten' zoals kant-en-klaarmaaltijden bevatten veel zout. Ook snacks als pizza en chips bevat veel zout. Het zout wordt als smaakmaker toegevoegd door de fabrikant. Producten zoals kaas, vleeswaren en brood hebben van nature niet superveel zout, maar omdat we dit relatief vaak eten, krijgen we toch zonder dat we het doorhebben veel zout binnen.

Waarom moeten we minder zout eten?

Het verkleint de kans op een hoge bloeddruk. Daarnaast kan het de kans op hart- en vaatziekten verkleinen. Hanssen: "Teveel zout kan zorgen voor nierschade". Dat erkent ook het Voedingscentrum dat schrijft op haar website: "De nieren regelen de hoeveelheid zout in je lichaam. Als je veel zout binnenkrijgt moeten je nieren extra hard werken om dit via de urine te verwijderen. Door het harde werken kunnen je nieren beschadigd raken". Ouderen zijn een risicogroep, want hun nieren werken vaak minder goed.

Tips om minder zout te eten

We stelden aan onze achterban op WhatsApp de vraag hoe zij een lekkere maaltijd op tafel zetten, maar zonder zout of met minder zout. Daaruit kwamen allerlei tips.

• Ferdinand heeft een hele goede tip: "voeg gewoon geen zout toe!". "Ik kook altijd zoutloos. Zout is gewenning". SVH Meesterkok Michel Hanssen erkent dat ook. Hij laat weten dat het even duurt voordat het lichaam eraan gewend is dat je minder of geen zout eet.
  
  
• Joop gebruikt ook nooit zout. Hij tipt dat je beter peper, nootmuskaat, kerrie en knoflookpoeder kan gebruiken.
  
  
• Henny adviseert ook om bijvoorbeeld geen Maggi te gebruiken. Zij gebruikt lavas, ook wel bekend als Maggikruid. Samen met andere kruiden en specerijen als bieslook, mierikswortel,rozemarijn, tijm, basilicum, knoflook, verschillende soorten uien, gember en kurkuma krijgt zij haar maaltijden op smaak.
  
  
• In plaats van een kant-en-klaar kruidenmengsel dat je in de supermarkt koopt kan je veel beter zelf kruidenmelanges maken. Dit tipt Hester. Michel Hanssen vindt dit ook een goede tip. Veel kruidenmengsels die je bij de plaatselijke grootgrutter koopt bevatten veel toegevoegd zout.
  
  
• Eet geen kant-en-klaarmaaltijden! Veel kant-en-klaarmaaltijden die je uit de koeling haalt bij de supermarkt bevatten veel toegevoegd zout. Dit is gedaan om de maaltijd op smaak te houden. Niet heel erg gezond. Beter is om zelf een maaltijd te bereiden.
  
  
• Zeewier zit vol met proteïne en mineralen. Je kan het eten als groente of salade. Aangezien zeewier uit de zout komt kan je het dus ook als smaakversterker gebruiken. Het ligt er overigens ook maar net aan welke zeewiersoort je hebt, want de ene is wat zilter of zoeter dan de ander. Ans tipte dat zij zeewier gebruikt in haar maaltijden.
  
  
• Ook uit de zee: zeekraal. Met deze tip komt Petra die dit door al haar wolgerechten gooit. Ze eet het als groente. Ze geeft aan dat niet alle zeekraal even lekker is. Zeekraal is gezond door de aanwezigheid van veel natrium, magnesium, kalium, vezels en veel vitaminen (A, C, B). Daarnaast zit er veel jodium in zeekraal en dat is een goede aanvulling voor mensen die geen brood eten.
  
  
• Michel Hanssen tipt zelf nog dat je heel makkelijk bijvoorbeeld zoutloze pitabroodjes kan maken. Hiervoor heb je alleen maar nodig: 350 gram bloem met zeven gram gedroogde gist, 125 gram lauw water, twee eetlepels yoghurt en olijfolie en een theelepel suiker. Dit alles meng je samen en laat je een uur rijzen in een ingevette kom. Vervolgens verdeel je het mengsel in twaalf bolletjes, maak je ze plat en bak je ze tien tot twaalf minuten op tweehonderd graden.

Himalayazout

We kregen ook diverse reacties van luisteraars die zeiden Himalayazout en Herbamare te gebruiken. Dit zou beter voor de gezondheid zijn. "Zout is zout", zegt Hanssen daarover.

Recept voor zoutloze kipkruiden

In Hanssen's tweede kookboek, Spice Wise Too, staan alleen maar recepten voor gerechten zonder zout. Hij heeft een makkelijk recept voor kipkruiden:

• 8 delen paprikapoeder
• 1 deel milde kerriepoeder
• 1 deel gemalen witte peper
• 1 deel uienpoeder
• 1 deel gemalen nootmuskaat
• 1 deel gemberpoeder
• half deel gemalen foelie

Een deel is een theelepel. Meng dit alles en je hebt heerlijke, zoutloze kipkruiden. Eet smakelijk!

Reageren? Dat kan onder dit artikel op Radar of plaats een reactie op onze Facebookpagina. Dit artikel in je mailbox? Meld je dan aan voor onze gratis nieuwsbrief.