Hoe Finland en Zweden met Russische dreiging omgaan

Honderdvijftig Zweedse militairen trainen op Gotland, een eiland in de Baltische zee, vlakbij Rusland. De militairen waren 12 jaar niet aanwezig op het eiland, maar sinds kort verblijven ze er permanent. Het kille klimaat van de koude oorlog lijkt terug te zijn.

Met Pasen 2013 voerden zes Russische gevechtsvliegtuigen een schijnaanval uit op Stockholm en het zuiden van Zweden. Ze vlogen over de Oostzee richting het Zweedse luchtruim. De Zweedse luchtmacht greep niet in. Twee F-16’s van NAVO-lid Denemarken deden dat wel.

Russische dreiging

Kort daarvoor had een Zweedse militair al gewaarschuwd dat de nationale defensie bij een invasie hooguit een week zou standhouden. En dan was er nog een mysterieuze onderzeeër die zich in de Zweedse territoriale wateren zou bevinden. Moskou ontkende, maar de gebeurtenissen leidden wel tot spanning in de regio.

De Zweden zien de herinvoering van de dienstplicht wel zitten: 70 procent van de bevolking steunt het plan, zo bleek uit een peiling begin dit jaar. Vanaf 1 januari 2018 worden de eerste soldaten in Zweden weer gekeurd en in de zomer van 2018 begint de dienstplicht.

Bekijk hier de reportage van Roy Heerkens over Zweden

Finland gaat ontspannen om met de grote beer naast haar. Het land is neutraal en bijvoorbeeld geen lid van de NAVO. Vorig jaar, tijdens een ontmoeting met de Finse premier, onderstreepte de Russische president Poetin nog meer eens dat hij er geen heil in ziet als daar verandering in komt.

Intermediair

Finland werpt zich graag op als een intermediair tussen het westen en Rusland en liet onlangs nog weten graag het toneel te zijn van de eerste ontmoeting tussen Poetin en zijn Amerikaanse collega Donald Trump. Toch is Finland ook niet naïef. Hoewel het slechts een beperkt beroepsleger heeft van zo’n 12-duizend man, staan er ruim 230.000 Finnen klaar om als het moet bij te springen.

Finland is zich wel degelijk bewust van de verslechterde verhoudingen, onder meer door de bezetting van de KRIM door Rusland. Het land heeft z’n conclusies getrokken en gaat dus meer investeren in defensie en werkt er ook aan om z’n troepen sneller op de been te hebben.

'De beer'

Door sommige mensen wordt Finland ook wel vergeleken met een Beer-fluisteraar. Volgens de secretaris generaal van het ministerie van Defensie in Finland Janne Kuusela, houdt zijn land bij de toenemende spanningen tussen Rusland en het Westen de ogen goed open. Maar Finland blijft ook op haar eigen manier de dialoog met het grote buurland aangaan. Voor hen is het dé manier om de grote beer aan de andere kant van de grens rustig te houden.

Bekijk hier de reportage van Martijn Grimmius over Finland